Είναι δύσκολο να προβλέψουμε το μέλλον με την Covid διότι έχουμε να κάνουμε με μια «σούπα» από μεταλλάξεις με τη μία να έρχεται μετά την άλλη και προκαλεί ανησυχία η πιθανότητα να υπάρξει μια πραγματικά κακή μετάλλαξη, δηλώνει ο Πίτερ Πιοτ, επιστημονικός σύμβουλος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο κορυφαίος ιολόγος – ήταν μέλος της ομάδας που ανακάλυψε τον Εμπολα, ίδρυσε τη London School of Hygiene and Tropical Medicine (LSHTM) και την UNAIDS – εκτιμά ότι μπορεί η Ευρώπη να κινηθεί προς την κατεύθυνση των ΗΠΑ, όπου η FDA έχει προτείνει να είναι ετήσιος ο εμβολιασμός έναντι της Covid.
Μιλά επίσης για το τι εμβόλια χρειαζόμαστε, αλλά και για τα προβλήματα της long Covid.
Ποιες είναι οι κύριες πηγές ανησυχίας για την Covid στην παρούσα φάση;
Ο ιός είναι ακόμη ενεργός, πολλοί άνθρωποι μολύνονται και πολλοί πεθαίνουν, και υπάρχει έξαρση σε ορισμένες χώρες στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Η ανησυχία έγκειται στο ότι υπάρχει η εντύπωση ότι ο κορονοϊός έχει τελειώσει αλλά πολλοί και ιδιαίτερα οι πιο ευάλωτοι μολύνονται, υπάρχουν θάνατοι και οι εμβολιασμοί είναι στάσιμοι.
Από την άλλη, δεν είναι όλα ζοφερά. Το αντίκτυπο της τωρινών μολύνσεων είναι λιγότερο επιθετικό όσον αφορά τις εισαγωγές στα νοσοκομεία και τους θανάτους χάρη στον εμβολιασμό και τη φυσική ανοσία. Βρισκόμαστε σε τελείως διαφορετική φάση από την αρχή της πανδημίας.
Δεν βλέπω λόγο για ακραία μέτρα όπως τα λοκντάουν και δεν θα έχουμε σκηνές από σειρές νεκρών, όπως αυτές που είδαμε στο Μπέργκαμο. Κάτι τέτοιο δεν θα ξαναγίνει, εκτός και αν εμφανιστεί ένας τελείως διαφορετικός ιός.
Είναι δύσκολο, βέβαια, να προβλέψουμε το μέλλον διότι έχουμε να κάνουμε με μια «σούπα» από μεταλλάξεις με τη μία να έρχεται μετά την άλλη και προκαλεί ανησυχία η πιθανότητα να υπάρξει μια πραγματικά κακή μετάλλαξη, η οποία θα διαφεύγει την ανοσία μας.
Ο ιός θα βρίσκεται μαζί μας για αρκετό καιρό, δεν θα εξαφανιστεί έτσι ξαφνικά και πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί του. Στις ΗΠΑ η FDA έχει προτείνει να είναι ετήσιος ο εμβολιασμός έναντι της Covid όπως ο εμβολιασμός κατά της εποχικής γρίπης. Είναι λογικός συμβιβασμός διότι δεν μπορούμε να περιμένουμε από τον κόσμο να πηγαίνει δύο φορές τον χρόνο για εμβολιασμό.
Θα εισαχθεί η ιδέα του ετήσιου εμβολιασμού και στην Ευρώπη;
Πιθανώς να κινηθούμε προς την κατεύθυνση αυτή, διότι θα χρειαστούμε επιπλέον ενισχυτικές δόσεις, δεν υπάρχει αμφιβολία, αλλά το πώς θα γίνει και με ποια εμβόλια είναι ακόμη κάτι που πρέπει να δούμε.
Η συζήτηση δεν έχει αρχίσει ακόμη, υπάρχουν κράτη – μέλη με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, άλλα έχουν μικρότερα, ενώ παράλληλα υπάρχουν άλλες προτεραιότητες.
Μας προστατεύουν τα υφιστάμενα εμβόλια έναντι των νεότερων παραλλαγών;
Ναι, και ειδικότερα μετά την μετάβαση στο προσαρμοσμένο δισθενές εμβόλιο που στοχεύει τις υποπαραλλαγές Omicron επιπλέον του αρχικού στελέχους του SARS-CoV-2.
Αυτή τη χρονιά έχουμε πολλούς ιούς. Πώς αξιολογείτε την κατάσταση σε συνδυασμό με την Covid;
Πολλά νοσοκομεία πιέζονται πολύ εξαιτίας των ασθενών όχι μόνο με Covid αλλά και με τον ιό της γρίπης, τους αναπνευστικούς ιούς κ.λπ. Η Covid έρχεται επιπλέον δημιουργώντας μεγαλύτερο πρόβλημα. Η μεγαλύτερη ανησυχία μου είναι ότι θα έχουμε κάποια μέρα μια μεγάλη επιδημία γρίπης.
Ιστορικά έχουν εμφανιστεί μεγάλες πανδημίες. Μετά την ισπανική γρίπη είχαμε αρκετές, οι οποίες προκάλεσαν πολλούς θανάτους. Οπότε θα συμβεί κάποια στιγμή. Πρέπει να επενδύουμε σε καλύτερα εμβόλια για τη γρίπη, που δίνουν καλύτερη και ευρύτερη προστασία.
Χρειαζόμαστε καλύτερα εμβόλια και για την Covid;
Υπάρχουν τρεις παράμετροι για τα εμβόλια. Πρώτον, χρειάζεται να παρέχουν προστασία μεγαλύτερης διάρκειας, δεύτερον, να παρέχουν προστασία έναντι οποιασδήποτε παραλλαγής εμφανιστεί και, τρίτον, να υπάρχουν εμβόλια που προστατεύουν έναντι της μόλυνσης, τα επονομαζόμενα εμβόλια βλεννογόνου, που σκοτώνουν τον ιό όταν είναι στη μύτη μας ή ακόμη και στη μάσκα μας. Τα υφιστάμενα εμβόλια δεν το κάνουν.
Είναι σημαντικό διότι ακόμη και η ελαφριά μόλυνση, και όταν υπάρχει επαναλαμβανόμενη μόλυνση μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε όργανα του σώματος, στην καρδιά, τους πνεύμονες, τον εγκέφαλο. Νομίζω θα δημιουργηθούν. Στην Ινδία και την Κίνα έχουν δώσει άδεια σε κάποια εμβόλια βλεννογόνου, αλλά δεν έχω δει ακόμη αποτελέσματα της δράσης τους. Πολλές εταιρείες εργάζονται προς τον στόχο αυτό. Αν δημιουργηθούν θα έχουμε πολλαπλά οφέλη, διότι θα μπορέσουμε να εφαρμόσουμε παρόμοιες τεχνολογίες στο εμβόλιο της γρίπης, αλλά και σε άλλα εμβόλια.
Τι συμβαίνει με την long Covid;
Πέρασα και εγώ long Covid πριν από τρία χρόνια, όταν μολύνθηκα με τον ιό στην αρχή της πανδημίας, όταν δεν είχαμε ακόμη εμβόλια. Πολλοί γιατροί δεν καταλάβαιναν αρχικά τι μου συνέβαινε. Εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν ήδη από long Covid. Οπότε δεν είναι πλέον ένα πρόβλημα ατομικό, αλλά κοινωνικό και οικονομικό.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να δουλέψουν είτε διότι έχουν προβλήματα με την καρδιά τους είτε διότι έχουν συνεχή κόπωση για παράδειγμα, ενώ το κόστος για το σύστημα υγείας είναι σημαντικό.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο πιέζουμε ώστε να ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις. Πολλοί αναγνωρίζουν το πρόβλημα, υπάρχουν άλλωστε νοσοκομεία που πιέζονται από τις περιπτώσεις αυτές και δεν γνωρίζουν τι να κάνουν. Το κλειδί είναι να υπάρξει καλύτερη κατανόηση, να γίνει έρευνα, να εντοπιστούν τα αίτια και τι μπορούμε να κάνουμε σε επίπεδο θεραπείας.
Θεωρώ ότι τα αίτια είναι συνδυασμός διαφορετικών πραγμάτων, σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιός επιμένει, αν προκαλεί φλεγμονή τότε έχει να κάνει με την αντίδραση του ανοσοποιητικού. Αυτός είναι σημαντικός παράγοντας. Στις ΗΠΑ το Εθνικό Ινστιτούτο ξεκίνησε έρευνα άνω του ενός δισ. δολαρίων.
Στην Ευρώπη υπάρχουν κάποιες πρωτοβουλίες, το σημαντικό είναι να υπάρξει συνεργασία μεταξύ διαφορετικών ειδικοτήτων υγείας, αλλά και μεταξύ των κρατών – μελών. Στην Ευρώπη δεν συνεργαζόμαστε αρκετά σε κλινικές δοκιμές. Μπορούμε να κάνουμε περισσότερα για να ενώσουμε τις δυνάμεις μας.
Είναι κλειδί να αναγνωρίζουμε την long Covid, πρέπει επίσης να σκεφτούμε τα εργασιακά και νομικά ζητήματα γύρω από αυτήν, ποιοι είναι οι κανόνες για τους ανθρώπους που έχουν και δεν μπορούν να δουλέψουν, για παράδειγμα. Οι επιπτώσεις της πανδημίας δεν έχουν τελειώσει και είναι πολλές.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ