Οι μαύρες τρύπες είναι ουράνια αντικείμενα γνωστά για τη «λαιμαργία» τους καθώς συνηθίζουν να «καταβροχθίζουν» με την πελώρια βαρυτική τους έλξη τα αστέρια που έχουν την ατυχία τους να βρεθούν κοντά τους. Ωστόσο, κάποιες αποδεικνύονται πιο εγκρατείς καθώς δεν «καταβροχθίζουν», αλλά… τσιμπολογούν τα ουράνια θύματά τους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, καταγράφηκε μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα στο κέντρο ενός σχετικά κοντινού γαλαξία ενώ «τσιμπολογούσε» ένα αστέρα ανάλογου μεγέθους και σύνθεσης με τον ήλιο καταναλώνοντας ύλη σχεδόν τριπλάσια της μάζας της σε κάθε πέρασμα του άστρου.
Το άστρο που βρίσκεται περίπου 250 εκατομμύρια έτη φωτός από το ηλιακό μας σύστημα (σημειώνεται πως το ένα έτος φωτός, μονάδα μέτρησης απόστασης, ισοδυναμεί με 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα) παρατηρήθηκε να καταλήγει να απορροφάται λίγο λίγο από υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στην καρδιά ενός σπειροειδούς γαλαξία.
Cosmic noms 🍽️
Using our Swift observatory, scientists have discovered a black hole in a distant galaxy repeatedly nibbling on a Sun-like star, consuming a rate of about three Earth-masses of star material on each pass. Dig in: https://t.co/ZmyvlXXsCa pic.twitter.com/AaeGm1c8pX
— NASA (@NASA) September 7, 2023
Το αστέρι καταγράφηκε να περνά γύρω από τη μαύρη τρύπα κάθε 20 έως 30 ημέρες. Στο ένα άκρο της τροχιάς του πλησιάζει αρκετά κοντά στη μαύρη τρύπα, ώστε να απορροφάται κάποιο υλικό από την αστρική του ατμόσφαιρα, αλλά όχι τόσο κοντά ώστε να απορροφηθεί εξ ολοκλήρου μεμιάς. Τέτοιου είδους αστρικά επεισόδια αποκαλούνται «επαναλαμβανόμενες μερικές παλιρροϊκές διαταραχές» (repeating partial tidal disruption).
Το αστρικό υλικό που πέφτει μέσα στη μαύρη τρύπα, φτάνει σε θερμοκρασία σχεδόν 2 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, απελευθερώνοντας μια τεράστια ποσότητα ακτίνων Χ. Αυτές οι ακτίνες ήταν που ανιχνεύθηκαν από το διαστημικό παρατηρητήριο Neil Gehrels Swift της NASA.
Η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα είναι σχετικά μικρή, καθώς εκτιμάται ότι έχει μάζα μερικές εκατοντάδες χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του ήλιου. Η υπερμεγέθης μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας διαθέτει περίπου 4 εκατομμύρια μεγαλύτερη μάζα από αυτή του ήλιου – ενώ κάποιες άλλες έχουν μάζα εκατοντάδες εκατομμύρια μεγαλύτερη από αυτή του ήλιου.
Οι περισσότεροι γαλαξίες διαθέτουν τέτοιες μαύρες τρύπες στο κέντρο τους και το περιβάλλον γύρω από αυτές μπορεί να εξελιχθεί σε ένα από τα πιο βίαια μέρη του σύμπαντος.
«Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί, είναι πως η τροχιά του άστρου σταδιακά θα φθίνει και πλησιάζοντας ολοένα και πιο κοντά στην υπερμεγέθη μαύρη τρύπα θα διασπαστεί εντελώς» εξηγεί ο αστροφυσικός Ρομπ Έιλς-Φέρις του πανεπιστημίου του Λέστερ, ένας από τους συγγραφείς της έρευνας που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο επιστημονικό περιοδικό Nature Astronomy.
«Η διαδικασία αυτή πιθανόν θα διαρκέσει το λιγότερο χρόνια, το περισσότερο δεκαετίες ή και αιώνες» πρόσθεσε ο ίδιος.
Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι επιστήμονες παρατήρησαν μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα να «τσιμπολογά» επανειλημμένως άστρο τέτοιας διάστασης. Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για τα συγκεκριμένα επεισόδια, παραδέχεται ο Φέρις, προσθέτοντας πάντως πως «όλο αυτό αποδεικνύει πως νέες ανακαλύψεις μπορούν να προκύψουν ανά πάσα στιγμή».
Πηγή: Reuters
