Οι άνθρωποι που βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο συχνά τείνουν να έχουν περισσότερους φίλους, μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα και να δηλώνουν πιο ικανοποιημένοι από την προσωπική τους ζωή. Η αισιοδοξία φαίνεται να διευκολύνει την επικοινωνία και να ενισχύει τη σύνδεση με τους άλλους, όμως μέχρι σήμερα λίγα ήταν γνωστά για τον μηχανισμό πίσω από αυτή τη σχέση.
Σε αυτό το σημείο, νέα μελέτη του Πανεπιστημίου Κόμπε στην Ιαπωνία, που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences, δείχνει ότι η απάντηση μπορεί να κρύβεται στον ίδιο τον εγκέφαλο. Και πιο συγκεκριμένα; Στον τρόπο που φαντάζεται και επεξεργάζεται το μέλλον.
Πώς οι αισιόδοξοι άνθρωποι «συγχρονίζονται» μεταξύ τους
«Πρόσφατες αναλύσεις έδειξαν ότι οι εγκέφαλοι ανθρώπων που κατέχουν κεντρικές κοινωνικές θέσεις αντιδρούν σε ερεθίσματα με παρόμοιους τρόπους», ανέφερε ο ψυχολόγος Kuniaki Yanagisawa. «Άρα, είναι πιθανό όσοι μοιράζονται παρόμοια στάση απέναντι στο μέλλον να το φαντάζονται και να το επεξεργάζονται με παρεμφερή τρόπο στον εγκέφαλό τους, γεγονός που διευκολύνει την κατανόηση των απόψεων του άλλου».
Για να εξερευνήσει την ιδέα, ο Yanagisawa συγκέντρωσε ειδικούς τόσο από την κοινωνική ψυχολογία όσο και τη γνωστική νευροεπιστήμη. «Το ερώτημα έμενε αναπάντητο γιατί βρίσκεται στο μεταίχμιο των δύο πεδίων. Όμως, ο συνδυασμός τους μάς επέτρεψε να ανοίξουμε αυτό το “μαύρο κουτί”».
Η ομάδα πραγματοποίησε δύο ξεχωριστά πειράματα με συνολικά 87 παντρεμένους συμμετέχοντες, από πολύ απαισιόδοξους έως πολύ αισιόδοξους. Ζητήθηκε από τον καθένα να φανταστεί μια σειρά μελλοντικών γεγονότων -για τον εαυτό τους ή για τον/την σύντροφό τους -θετικών, αρνητικών, ουδέτερων και (στο πρώτο πείραμα) σεναρίων που σχετίζονταν με τον θάνατο, ενώ η εγκεφαλική δραστηριότητα καταγραφόταν με fMRI. Έτσι, οι ερευνητές είδαν πώς οι σκέψεις για το μέλλον «γράφονται» ως μοτίβα δραστηριότητας, με έμφαση στον μεσοπρομετωπιαίο φλοιό (MPFC), που συνδέεται με την αυτοαναφορική σκέψη και τον μελλοντικό προσανατολισμό.
Διαπίστωσαν ότι όταν οι αισιόδοξοι σκέφτονται μελλοντικά συμβάντα, τα νευρωνικά τους μοτίβα μοιάζουν εντυπωσιακά μεταξύ τους. Αντίθετα, οι λιγότερο αισιόδοξοι παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερη ποικιλία. Εμπνευσμένοι από την πρώτη φράση της «Άννα Καρένινα» του Λ. Τολστόι, συνοψίζουν λέγοντας ότι «οι αισιόδοξοι άνθρωποι είναι όλοι ίδιοι, αλλά κάθε λιγότερο αισιόδοξος φαντάζεται το μέλλον με τον δικό του τρόπο».
Για τον Yanagisawa «το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η αφηρημένη ιδέα του “να σκέφτονται το ίδιο” έγινε κυριολεκτικά ορατή ως μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας».
Όταν το «είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος» γίνεται απτή πραγματικότητα
Επίσης, οι αισιόδοξοι κάνουν πιο καθαρή διάκριση, σε νευρωνικό επίπεδο, ανάμεσα σε θετικά και αρνητικά σενάρια σε σύγκριση με τους απαισιόδοξους. Αυτό δεν μεταφράζεται ως «ωραιοποίηση» των αρνητικών γεγονότων. Αντίθετα, τα επεξεργάζονται πιο αφηρημένα και αποστασιοποιημένα, μετριάζοντας τον συναισθηματικό αντίκτυπο, ενώ τα θετικά τα φαντάζονται πιο ζωντανά και συγκεκριμένα.
«Η καθημερινή αίσθηση του “είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος” δεν είναι απλώς μεταφορά», τόνισε ο Yanagisawa. «Οι εγκέφαλοι των αισιόδοξων μπορεί, πολύ κυριολεκτικά, να μοιράζονται μια κοινή αντίληψη για το μέλλον». Το αν αυτός ο κοινός μηχανισμός είναι έμφυτος ή καλλιεργείται με την εμπειρία και τον διάλογο μένει να φανεί.
Τα ευρήματα αυτά ίσως εξηγούν γιατί οι αισιόδοξοι τείνουν να συνδέονται ευκολότερα κοινωνικά και να διατηρούν μεγαλύτερους κύκλους φίλων. Τελικός στόχος της ομάδας είναι να κατανοήσει βαθύτερα τι οδηγεί στη μοναξιά και τι επιτρέπει στους ανθρώπους να επικοινωνούν αποτελεσματικά. «Η αποσαφήνιση της διαδικασίας με την οποία αναδύεται αυτή η κοινή πραγματικότητα είναι ένα βήμα προς μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν καλύτερα».
ΠΗΓΗ: ygeia.gr
