
Η τεχνολογική πρόοδος στους ωκεανούς δεν αφορά πλέον μόνο την επιστήμη και την έρευνα, αλλά έχει μετατραπεί σε πεδίο έντονης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης. Παγκόσμια ανησυχία προκάλεσε η αποκάλυψη ότι η Κίνα ανέπτυξε έναν υπερσύγχρονο υποβρύχιο μηχανισμό κοπής καλωδίων, ικανό να λειτουργεί σε βάθος έως και 4.000 μέτρα. Το νέο αυτό τεχνολογικό εργαλείο θα μπορούσε, σύμφωνα με στρατιωτικούς και τεχνολογικούς αναλυτές, να θέσει σε άμεσο κίνδυνο το 95% των παγκόσμιων επικοινωνιών που βασίζονται σε υποθαλάσσια καλώδια.
Η νέα τεχνολογία αποκαλύφθηκε αρχικά μέσω δημοσίευσης στην κινεζική επιστημονική επιθεώρηση Mechanical Engineer και έλαβε διεθνή προβολή μέσω μεγάλων μέσων όπως τα CNN, Asia Times και Forbes. Απαντήσεις δεν έχουν δοθεί και εν μέσω κρίσης η ανησυχία πολλαπλασιάζεται.
Το εν λόγω εργαλείο περιλαμβάνει έναν τροχό επικαλυμμένο με διαμάντι, διαμέτρου 150 χιλιοστών, ο οποίος περιστρέφεται με ταχύτητα 1.600 στροφών το λεπτό. Ο τροχός αυτός είναι σε θέση να διαπερνά ακόμα και καλώδια θωρακισμένα με ατσάλι και πολυμερή, κάτι που είναι κοινό στις πιο ευάλωτες ζώνες επικοινωνιών κοντά σε ηπείρους και γεωστρατηγικά σημεία. Το σύστημα χρησιμοποιεί κινητήρα 1 kW, ενισχυμένο με μηχανισμό ροπής 8:1, και προστατεύεται από θήκη τιτανίου γεμάτη με ειδικά λάδια ώστε να αντέχει τις τεράστιες πιέσεις του βυθού.
Η ανάπτυξη του συστήματος έγινε στο Κέντρο Επιστημονικής Ναυτικής Eρευνας της Κίνας (CSSRC) και ενσωματώνεται σε υποβρύχια σκάφη επανδρωμένα και μη, όπως τα Fendouzhe και Haidou. Αν και δηλώνεται ότι κατασκευάστηκε για ειρηνική χρήση, όπως υποβρύχια διάσωση ή μεταλλευτικές εργασίες, οι δυνατότητές του εγείρουν σοβαρές ανησυχίες.
Πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι, σε συνθήκες κρίσης, ένα τέτοιο εργαλείο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να διακόψει τη λειτουργία καλωδίων σε κρίσιμα σημεία όπως το νησί Γκουάμ, που συνδέει τις ΗΠΑ με την Ασία μέσω καλωδίων τα οποία μεταφέρουν δεδομένα για στρατιωτικές δυνάμεις αλλά και τεχνολογικούς κολοσσούς όπως η Google. Τέτοιες διακοπές θα μπορούσαν να προκαλέσουν άμεσες επικοινωνιακές διαταραχές για κυβερνήσεις, οικονομίες και κρίσιμες υποδομές. Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν πρόκειται μόνο για θεωρητικές ανησυχίες. Τον Οκτώβριο του 2024, το κινεζικό φορτηγό πλοίο Newnew Polar Bear φέρεται ότι προκάλεσε ζημιά σε καλώδιο και αγωγό φυσικού αερίου μεταξύ Φινλανδίας και Εσθονίας, ενώ σε άλλο περιστατικό το πλοίο Yi Peng 3 φέρεται ότι έκοψε καλώδιο στη Βαλτική τραβώντας άγκυρα για 100 ναυτικά μίλια. Τα τελευταία χρόνια, μια σειρά περιστατικών κοπής υποθαλάσσιων καλωδίων έχει εγείρει σοβαρά ερωτήματα για πιθανές εχθρικές ενέργειες. Στην Ταϊβάν, το 2023, δύο καλώδια προς τα νησιά Matsu κόπηκαν σχεδόν ταυτόχρονα, με ύποπτα πλοία να βρίσκονται στην περιοχή. Αντίστοιχα, στη ρωσική Αρκτική καταγράφηκαν κοπές καλωδίων σε στρατηγικά σημεία, χωρίς προφανή αιτία. Αν και επίσημα αποφεύγεται η χρήση του όρου «σαμποτάζ», οι ενδείξεις σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ισχυρές. Τα γεγονότα αυτά καταδεικνύουν πόσο ευάλωτες είναι οι κρίσιμες υποδομές και εντείνουν τις ανησυχίες για υβριδικές επιθέσεις σε περίοδο γεωπολιτικής έντασης.
Ωστόσο, ειδικοί όπως η καθηγήτρια του US Naval War College, Jill Goldenziel, προειδοποιούν να μην υπερεκτιμηθεί η απειλή. Οπως σημειώνει στο Forbes, πολλά υποθαλάσσια καλώδια σε πολύ μεγάλα βάθη δεν είναι καν θωρακισμένα και επομένως η ανάγκη για τόσο εξελιγμένο κόφτη είναι αμφισβητήσιμη. Πιθανόν, λέει, η αποκάλυψη να λειτουργεί περισσότερο ως μέσο «ψυχολογικού πολέμου» και προβολής ισχύος παρά ως πραγματικό επιχειρησιακό όπλο. Το σίγουρο είναι ότι η ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας φανερώνει την πρόθεση του Πεκίνου να κυριαρχήσει και στα βάθη των ωκεανών. Ο υποθαλάσσιος χώρος, μέχρι σήμερα θεωρητικά ασφαλής, αναδεικνύεται πλέον ως το νέο μέτωπο του Ψυχρού Πολέμου του 21ου αιώνα. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν ήδη ξεκινήσει έρευνες για την ενίσχυση της ασφάλειας των υποθαλάσσιων υποδομών τους, με στόχο να προλάβουν πιθανές διακοπές ή επιθέσεις στο μέλλον.
Η νέα τεχνολογία, είτε αποτελεί πραγματική απειλή είτε εργαλείο στρατηγικής πίεσης, αποκαλύπτει ένα νέο, εξαιρετικά ευάλωτο σημείο στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο: τον αθέατο αλλά ζωτικό ιστό των υποθαλάσσιων καλωδίων που κρατούν το Διαδίκτυο και την παγκόσμια τάξη ενωμένα.
ΠΗΓΗ: tanea.gr