Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο παράγεται και καταναλώνεται ψηφιακό περιεχόμενο. Μαζί όμως με τις νέες δυνατότητες, αναδύεται και ένα φαινόμενο που προκαλεί όλο και μεγαλύτερη ανησυχία: το λεγόμενο AI slop. Πρόκειται για μια πλημμυρίδα βίντεο χαμηλής ποιότητας, σχεδιασμένων όχι για να ενημερώσουν ή να ψυχαγωγήσουν ουσιαστικά, αλλά για να «αρπάξουν» την προσοχή και να μετατραπούν σε έσοδα.
Έρευνα της εταιρείας Kapwing αποκαλύπτει ότι περισσότερο από το 20% των βίντεο που προτείνονται σε νέους χρήστες του YouTube ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Το στοιχείο που προβληματίζει δεν είναι μόνο η ποσότητα, αλλά και η απήχηση: εκατοντάδες τέτοια κανάλια συγκεντρώνουν δεκάδες δισεκατομμύρια προβολές και εκατομμύρια συνδρομητές.
Ο όρος AI slop περιγράφει περιεχόμενο που παράγεται σχεδόν εξ ολοκλήρου με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, με αποσπασματική αφήγηση, επαναλαμβανόμενα μοτίβα και ελάχιστη δημιουργική επιμέλεια. Σύμφωνα με τον Guardian, στόχος του δεν είναι η ποιότητα, αλλά η μαζική κατανάλωση. Σε ανάλυση 15.000 δημοφιλών καναλιών, η Kapwing εντόπισε 278 που βασίζονται αποκλειστικά σε τέτοιο υλικό, αποφέροντας συνολικά έσοδα που εκτιμώνται σε πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Το φαινόμενο δεν γνωρίζει σύνορα. Από την Ισπανία, όπου σχεδόν οι μισοί χρήστες εκτίθενται σε τέτοιο περιεχόμενο, μέχρι την Ινδία, τη Βραζιλία, την Αίγυπτο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα AI slop κανάλια προσαρμόζονται σε κάθε αγορά. Η υπερβολή, ο παραλογισμός και τα έντονα οπτικά στοιχεία τα καθιστούν ιδιαίτερα ελκυστικά, ειδικά για νεανικά ή παιδικά κοινά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ινδικό κανάλι με έναν ανθρωπόμορφο πίθηκο και έναν χαρακτήρα τύπου Hulk, το οποίο μετρά δισεκατομμύρια προβολές και εκατομμύρια δολάρια σε πιθανά έσοδα.
Πίσω από αυτό το περιεχόμενο κρύβεται μια άτυπη αλλά οργανωμένη οικονομία. Δημιουργοί από χώρες μεσαίου εισοδήματος αξιοποιούν την AI ως εργαλείο γρήγορης παραγωγής, ανταλλάσσοντας τεχνικές και «συνταγές επιτυχίας» σε πλατφόρμες όπως Telegram και Discord. Όπως σημειώνει ο δημοσιογράφος Max Read, για πολλούς από αυτούς το YouTube αποτελεί μια πιο προσοδοφόρα επιλογή από την τοπική αγορά εργασίας.
Το οικοσύστημα, ωστόσο, είναι ασταθές. Οι αλγόριθμοι των πλατφορμών παραμένουν αδιαφανείς, ενώ γύρω από το AI slop έχει αναπτυχθεί και μια παρασιτική αγορά «μέντορων» που συχνά κερδίζουν περισσότερα από τους ίδιους τους δημιουργούς. Σε αυτό το περιβάλλον, η δημιουργικότητα περνά σε δεύτερη μοίρα, με την επιτυχία να εξαρτάται περισσότερο από την τεχνική προσαρμογή στους αλγόριθμους παρά από το περιεχόμενο αυτό καθαυτό.
Από την πλευρά του, το YouTube επιμένει ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι απλώς ένα εργαλείο και ότι η πλατφόρμα συνεχίζει να προωθεί ποιοτικό και αυθεντικό περιεχόμενο, εφαρμόζοντας τις οδηγίες της κοινότητας. Ωστόσο, η εξάπλωση του AI slop δείχνει πόσο δύσκολο είναι να ελεγχθεί μια παγκόσμια, αυτοματοποιημένη μηχανή παραγωγής βίντεο.
Το AI slop ίσως να μοιάζει με ακίνδυνη, χαμηλής ποιότητας ψυχαγωγία. Στην πραγματικότητα όμως αποτελεί ένδειξη μιας βαθύτερης αλλαγής: ενός ψηφιακού τοπίου όπου η προσοχή γίνεται νόμισμα και η τεχνητή νοημοσύνη εργαλείο μαζικής εκμετάλλευσής της. Και όσο αυτή η συνταγή αποφέρει κέρδη, δύσκολα θα εγκαταλειφθεί.
