Μία από τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η NASA πριν στείλει αστροναύτες και πλήρωμα στο διάστημα είναι αναμφισβήτητα η τροφή και όπως φαίνεται η πρόκληση αυτή είναι αρκετά μεγάλη.
Τροφή που περιλαμβάνει θρεπτικά συστατικά και διεγείρει την όρεξη είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η υγεία των αστροναυτών, και οι επιλογές τροφίμων που έχουν έχουν υποστεί ψυχρή ξήρανση δεν είναι αρκετές.
Αυτή ακριβώς η ανάγκη για θρεπτική τροφή αποτελεί έναν βασικό λόγο που η αμερικανική διαστημική υπηρεσία και ο Καναδικός Διαστημικός Οργανισμός ξεκίνησαν έναν διαγωνισμό για τροφή στο βαθύ διάστημα (Deep Space Food Challenge), μια ανοικτή πρόσκληση για ειδικούς από όλο τον κόσμο να αναπτύξουν τεχνολογίες που θα διατηρούν τους αστροναύτες ταισμένους και υγιείς κατά τη διάρκεια μακροχρόνιων αποστολών στο διάστημα.
Μία από τις ομάδες που ανταποκρίθηκαν ήταν και η Astra Gastronomy της εταιρείας σχεδίασης και καινοτομίας Nonfiction, με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, που είχε την ιδέα της δημιουργίας ενός Εργαστηρίου Διαστημικής Γαστρονομίας (Space Culinary Lab). Το σύστημα που παρουσίασαν και που θυμίζει πολύ μία αρκετά φουτουριστική κουζίνα περιλαμβάνει πλατφόρμες για την καλλιέργεια φυκιών και πράσινων φύλλων, για ανάμιξη κρεμώδους καφέ ακόμα και για ψήσιμο κρέατος.
“Η ιδέα εδώ είναι να δημιουργηθεί μια διαστημική κουζίνα“, δήλωσε ο Phnam Bagley, συνιδρυτής της Nonfiction. “Έχετε τη δυνατότητα να προετοιμάσετε το φαγητό που θέλετε όπως εσείς θέλετε. Η φιλοσοφία μας ως σχεδιαστές είναι να προσφέρουμε αυτό το επίπεδο ελευθερίας στους αστροναύτες.”
Το κεντρικό θέμα του σχεδιασμού είναι να φέρει “λίγη ανθρωπότητα στο διάστημα“, με επιλογές mix and match, ώστε οι αστροναύτες να μην εξαντλούνται από τις ίδιες γεύσεις και υφές καθώς οι γευστικοί κάλυκες τους γίνονται θαμποί στο διάστημα, είπε ο Bagley.
Όπως αναφέρει το CNN, το εργαστήριο γαστρονομίας έχει διαμορφωθεί έτσι, ώστε το στρογγυλεμένο σχέδιο να ταιριάζει σε ένα υπάρχον διαστημόπλοιο και να απαιτεί ελάχιστους πόρους και λίγη προσπάθεια από τους αστροναύτες. Οι διάφορες μονάδες που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό ονομάζονται munch, sizzle, yum και snap.
Το snap για παράδειγμα θυμίζει ένα διαστημικό θερμοκήπιο ή καλύτερα έναν “τοίχο πράσινου” όπου οι αστροναύτες μπορούν να φροντίζουν μικροφυτά που καλλιεργούνται χωρίς να είναι απαραίτητο το έδαφος, όπως για παράδειγμα τα baby bok choy και τα butter greens. Ροζ φώτα βοηθούν την ανάπτυξη των λαχανικών, ενώ χρονομετρημένοι ψεκασμοί παρέχουν στις ρίζες των φυτών νερό και άλλα θρεπτικά συστατικά.
Αστροναύτες που ζουν για έξι μήνες ή και περισσότερο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχουν μοιραστεί πώς η καλλιέργεια, η συγκομιδή και η κατανάλωση φρέσκων προϊόντων βελτίωσαν τη διάθεσή τους και αναδείκνυαν την καλή τους πλευρά, καθώς ενσωμάτωσαν τη φροντίδα των φυτών στη ρουτίνα τους.
Το Space Culinary Lab πέρασε με επιτυχία την πρώτη φάση του Διαγωνισμού τον Οκτώβριο του 2021 και παρ’ όλο που δεν επιλέχθηκε κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης, ο σχεδιασμός αναδεικνύει μερικές από τις τεχνολογίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο στο διάστημα, αλλά και σε περιβάλλοντα με περιορισμένους πόρους, όπως σε προσφυγικά στρατόπεδα και περιοχές με έλλειψη τροφίμων στη Γη.
Η NASA ανακοίνωσε οκτώ νικήτριες ομάδες και απένειμε βραβεία ύψους 750.000 δολαρίων στη δεύτερη φάση του Διαγωνισμού, ενώ οι ομάδες αυτές θα προχωρήσουν στην τρίτη και τελικής φάσης του Deep Space Food Challenge.