Στη μακρά ιστορία της εξέλιξης της ζωής στη Γη, κάποια πρωτόγονα ζώα άρχισαν να αναπτύσσουν σκελετό πριν 540 εκατομμύρια χρόνια. Έμοιαζαν με θαλάσσια σφουγγάρια με κυλινδρικό σχήμα. Ωστόσο, επειδή ο μαλακός ιστός δε διατηρείται ως απολίθωμα, είναι δύσκολο να πούμε πως ακριβώς έμοιαζαν αφού το μόνο που έχει παραμείνει είναι ένας κούφιος σωλήνας.
Για καλή μας τύχη, κάποια εξαιρετικά διατηρημένα απολιθώματα που βρέθηκαν στην Κίνα, μπόρεσαν να προσφέρουν στους παλαιοντολόγους μία πραγματική ματιά των πρώτων μορφών ζωής που έζησαν πριν 514 εκατομμύρια χρόνια. Τα απολιθώματα έχουν διατηρήσει τον μαλακό ιστό τεσσάρων θαλάσσιων πλασμάτων που ανήκουν στο είδος Gangtoucunia aspera και συγγενεύουν με τα κοράλλια και τις θαλάσσιες ανεμώνες.
Το στόμα αυτών των οργανισμών διαθέτει πλοκάμια μόλις 5 χιλιοστών, με τα οποία έπιαναν τη λεία τους. Το κυλινδρικό σχήμα τους προέρχεται από ένα σκληρό εξωτερικό περίβλημα, το οποίο περιέχει φωσφορικό ασβέστιο, μία ουσία που βρίσκουμε και στα κόκκαλα του ανθρώπου.
Πραγματικά πρόκειται για ανακάλυψη μία στο εκατομμύριο. Αυτοί οι μυστηριώδεις κύλινδροι βρίσκονται σε ομάδες των εκατοντάδων, αλλά έως τώρα τα θεωρούσαμε ως “προβληματικά” απολιθώματα επειδή δεν υπήρχε τρόπος να τα κατηγοριοποιήσουμε. Χάρη σε αυτά τα εξαιρετικά δείγματα, ένα κομμάτι-κλειδί του εξελικτικού παζλ μπήκε στη θέση του.
Οι συνθήκες έλλειψης οξυγόνου που βρέθηκαν τα τέσσερα απολιθώματα, απέτρεψαν τα βακτήρια από το να αποδομήσουν το μαλακό ιστό. Υπό το φως της νέας ανακάλυψης, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως το G. aspera είναι ένας αρχαίος θαλάσσιος πολύποδας που βρισκόταν στον πυθμένα της θάλασσας.
Το ενδιαφέρον είναι πως άλλα είδη με φωσφορικό ασβέστιο δε συγγενεύουν με αυτό, δείχνοντας πως υπάρχει μία περίπλοκη εξελικτική ιστορία, καθώς υπήρξε μείωση του φωσφορικού ασβεστίου στους σκελετούς κατά τη διάρκεια της Παλαιοζωικής εποχής. Με άλλα λόγια, οι εξωτερικοί σκελετοί μάλλον δεν εμφανίστηκαν μόνο μία φορά, αλλά εξελίχθηκαν πολλές φορές σε πολλές διαφορετικές γενιές.
Η κυλινδροειδής ζωή φαίνεται πως είναι αρκετά κοινή κατά την Κάμβρια περίοδο και μάλλον πρόκειται για αντίδραση προσαρμογής στην αυξανόμενη πίεση των θηρευτών. Η μελέτη δείχνει πως η εξαιρετική διατήρηση του μαλακού ιστού είναι κρίσιμη για να καταλάβουμε αυτά τα αρχαία ζώα.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences.
