Μια πρωτοποριακή μέθοδος που αναπτύσσουν δύο Έλληνες επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Columbia υπόσχεται μεγαλύτερη ακρίβεια στη θεραπεία των πιο δύσκολων εγκεφαλικών όγκων σε παιδιά. Χρησιμοποιώντας εστιακούς υπερήχους, οι οποίοι επιτρέπουν στα φάρμακα να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, η μέθοδος δίνει τη δυνατότητα αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης καρκινικών κυττάρων που μέχρι σήμερα ήταν ιδιαίτερα ανθεκτικά.
Η τεχνική αυτή, αναίμακτη, γρήγορη και ανώδυνη, έχει ήδη εφαρμοστεί σε τρεις μικρούς ασθενείς με ενθαρρυντικά αποτελέσματα, δημιουργώντας προοπτικές τόσο για τα παιδιά όσο και για μελλοντική χρήση σε ενήλικες με παρόμοιες νευρολογικές παθήσεις.
Η βιοϊατρική μηχανικός δρ Ελίζα Κονοφάγου, καθηγήτρια στο Columbia, ανέπτυξε τη μέθοδο που επιτρέπει την ακριβή έγχυση φαρμάκων στο σημείο του εγκεφάλου που νοσεί. Παράλληλα, ο παιδοογκολόγος δρ Στέργιος Ζαχαρούλης και η ομάδα του ερευνούν τα κατάλληλα φαρμακευτικά σχήματα και συνδυασμούς.
Οι δύο επιστήμονες στοχεύουν στην αντιμετώπιση εξαιρετικά επιθετικών όγκων, που προκαλούν ταχεία επιδείνωση και υψηλή θνησιμότητα. Ο δρ Ζαχαρούλης παραμένει αισιόδοξος ότι δεν είμαστε μακριά από πολύ αποτελεσματικές θεραπείες, εξηγώντας παράλληλα τη σημασία διάχυσης της τεχνογνωσίας διεθνώς, ώστε τα παιδιά σε όλο τον κόσμο — και στην Ελλάδα — να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις καινοτομίες.
Αν και ο παιδικός καρκίνος του εγκεφάλου παρουσιάζει μικρή ετήσια αύξηση (περίπου 0,7%), εξακολουθεί να αποτελεί τη συχνότερη αιτία θανάτου από συμπαγείς όγκους σε παιδιά, με 50.000 νέες διαγνώσεις τον χρόνο παγκοσμίως και υψηλή θνησιμότητα. Ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια στη θεραπεία είναι ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός, που δεν επιτρέπει στα φάρμακα να φτάσουν στον στόχο τους σε επαρκείς συγκεντρώσεις.
Οι εστιακοί υπέρηχοι δημιουργούν μικροσκοπικά ανοίγματα ανάμεσα στα κύτταρα του φραγμού, επιτρέποντας στα φάρμακα να περάσουν αποτελεσματικά. Με τη βοήθεια μικροφυσαλίδων που χορηγούνται ενδοφλεβίως, οι υπέρηχοι διεισδύουν μέσω του οστού και χαλαρώνουν τα κύτταρα του φραγμού, επιτρέποντας στο φάρμακο να φτάσει στο επιθυμητό σημείο.
Η μέθοδος — ανώδυνη, χωρίς αναισθησία και διάρκειας μόλις 15 λεπτών — δίνει τη δυνατότητα χορήγησης υψηλών δόσεων φαρμάκων απευθείας στη βλάβη. Σύμφωνα με τον δρ Ζαχαρούλη, αυτή η ακρίβεια αποτελεί πραγματική επανάσταση στη θεραπεία παιδικών εγκεφαλικών όγκων.
Τέλος, σημειώνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ανάπτυξης φαρμάκων, επιταχύνοντας την ανακάλυψη νέων μορίων, τον εντοπισμό κατάλληλων στόχων και τη διεξαγωγή κλινικών μελετών που παλαιότερα απαιτούσαν χρόνια.
