Κατά τη διάρκεια μιας αποστολής τους στα ψυχρά νερά της Βεριγγείου θάλασσας, μεταξύ Ρωσίας και Αλάσκας, το περασμένο καλοκαίρι, οι επιστήμονες ανακάλυψαν μια σειρά από «μυστηριώδεις» τρύπες στον βυθό, χωρίς ωστόσο να ξέρουν ή να μπορούν να κατανοήσουν την προέλευση ή τον «δημιουργό» τους.
Οι ερευνητές του γερμανικού ερευνητικού σκάφους Sonne άρχισαν το «κυνήγι» στοιχείων, ελέγχοντας μεθοδικά αρκετές εκατοντάδες φωτογραφίες που κατέγραψε κάμερα στον πυθμένα της θάλασσας.
Οι φωτογραφίες παρουσίαζαν σειρές από τρύπες οβάλ σχήματος, μεγέθους 2-3 εκατοστών έκαστη – σαν κάποιος να είχε διατρέξει το σημείο με μπαστούνι.
Ομως το μυστήριο παρέμενε. Εως τώρα.
H λύση του μυστηρίου ήρθε τυχαία και διά της εις άτοπον απαγωγής, ενώ οι επιστήμονες παρακολουθούσαν τα «ύποπτα» πλάσματα που περιφέρονταν στο σημείο. «Τα περισσότερα ήταν εύκολο να αποκλειστούν», σημειώνει η Γιούλια Ζίγκβαρτ από το Ινστιστούτο Ερευνας Ζένκενμπεργκ και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Φραγκφούρτη. Οι τρύπες ήταν πολύ μικρές για να χωρούν οι αχινοί και είχαν ακατάλληλο σχήμα για λαγούμια σκουληκιών.
Επειτα, μία ερευνήτρια, η Ανγκέλικα Μπραντ, επίσης από το Ζένκενμπεργκ, παρατήρησε κάτι: Ενα μικρό καρκινοειδές.
«Η Ανγκέλικα πηδά πάνω, δείχνει την οθόνη και λέει: “Αυτό είναι! Αυτό κάνει τις τρύπες!” κι ύστερα βγήκε από το δωμάτιο τρέχοντας», ανέφερε η Ζίγκβαρτ.
Λίγα λεπτά μετά, η Μπραντ επέστρεψε με ένα εξωτερικό σκληρό δίσκο για να δείξει στους συναδέλφους της ένα βίντεο που είχε τραβηχτεί 40 χρόνια πριν. Επρόκειτο για ένα αμφίποδο -συγγενή των αμμόχελων που ζουν στην παραλία- από την Ανταρκτική, που βιντεοσκοπήθηκε σε αιχμαλωσία να σκάβει ένα λαγούμι στην άμμο μέσα στο ενυδρείο του.
Το αμφίποδο της Ανταρκτικής έμοιαζε αρκετά με αυτό που η Μπραντ παρατήρησε στη Βερίγγειο θάλασσα. «Οταν είδα το πλάσμα αυτό να κάθεται στην τρύπα, ήταν πραγματικά μια στιγμή deja vu», παραδέχεται.
Προς το παρόν οι ερευνητές δεν έχουν συλλάβει… επ’ αυτοφόρω τα αμφίποδα να σκάβουν τα θαλάσσια λαγούμια τους, ωστόσο η Μπραντ και οι συνάδελφοί της εκτιμούν πως πιθανώς να τρώνε τα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά ιζήματα του βυθού, ανοίγοντας τρύπες όσο προχωρούν.
Αν πράγματι σχετίζονται με τα «ξαδέρφια» τους της Ανταρκτικής, τα καρκινοειδή αυτά, μήκους 2 εκατοστών, θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιούν τις μικρές αυτές «στοές» για αναπαραγωγή.
«Τέτοιου είδους λαγούμια είναι ένας τρόπος να βρίσκεις τροφή, να προστατεύεσαι από τους πιθανούς θηρευτές, αλλά και ένα ασφαλές μέρος να μεγαλώνεις τα παιδιά σου», εξηγεί η Ζίγκβαρτ.
Τα λαγούμια έχουν αξία όχι μόνο για τα ίδια τα αμφίποδα, αλλά και επειδή δημιουργούν καταφύγια για άλλα είδη. «Τα περισσότερα ζώα στον βυθό της θάλασσας είναι πολύ μικρά -ίσως ένα χιλιοστό σε μέγεθος. Οπότε, σε τέτοια κλίμακα, ένα λαγούμι μήκους 30 εκατοστών είναι “βουνό”» λέει η Ζίγκβαρτ. «Αν είσαι μικροσκοπικός, τότε ακόμη και μικρές αλλαγές στην τοπογραφία θα είχαν τεράστια επίδραση στον βιότοπό σου και στον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδράς με το περιβάλλον σου», προσθέτει.
Η ανακάλυψη αυτή, τα στοιχεία της οποίας δημοσιεύτηκαν στο Wiley Online Library, δημιουργεί την προσδοκία στους επιστήμονες πως ίσως μπορέσουν να «αποκρυπτογραφήσουν» κι άλλα μυστηριώδη αποτυπώματα στον πυθμένα των ωκεανών.
Πηγή: Guardian