Η πρωτεύουσα του Ιράν βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα από τα πιο ακραία σενάρια της σύγχρονης ιστορίας της: το ενδεχόμενο εκκένωσης λόγω έλλειψης νερού.
Η Τεχεράνη, μητρόπολη 15 εκατομμυρίων κατοίκων, βλέπει τα αποθέματά της να εξαντλούνται, ενώ η ανομβρία συνεχίζεται για εβδομάδες παρά τις απεγνωσμένες προσευχές και τις εκκλήσεις για βροχή.
«Αν δεν βρέξει, θα χρειαστεί εκκένωση»
Ο πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιαν προειδοποίησε πως, αν μέχρι τον Δεκέμβριο δεν σημειωθεί βροχόπτωση, θα εφαρμοστεί αυστηρή ληξιπρόθεσμη διανομή νερού. «Αν συνεχιστεί η ξηρασία, θα χρειαστεί να εκκενώσουμε», δήλωσε, αν και ειδικοί χαρακτηρίζουν το σενάριο πρακτικά ανεφάρμοστο. Το μήνυμα όμως υπογραμμίζει το μέγεθος της απειλής.
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του CNN, περισσότερες από 20 επαρχίες δεν έχουν δει ούτε μία σταγόνα βροχής από την έναρξη της υδρολογικής περιόδου, ενώ το 10% των φραγμάτων έχει ουσιαστικά στερέψει.
Η πρωτεύουσα με μόλις 8%–11% αποθέματα
Η Τεχεράνη, που σπάνια επηρεάζεται τόσο έντονα, βρίσκεται αυτή τη φορά στο επίκεντρο.
- Οι κύριοι ταμιευτήρες της είναι περίπου στο 11% της χωρητικότητας.
- Το φράγμα Λατιαν έχει πέσει στο 9%, αποκαλύπτοντας σχεδόν απόλυτα ξερό κοίτη.
- Το φράγμα Αμίρ Καμπίρ λειτουργεί στο 8%, σύμφωνα με το Reuters.
Και η εικόνα δεν περιορίζεται στην πρωτεύουσα, όπως επισημαίνει το CNN. Στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη, τη Μασχάντ, οι ταμιευτήρες που υδροδοτούν 3 εκατ. κατοίκους βρίσκονται μόλις στο 3%.
Σύρετε τη μπάρα για να δείτε τη διαφορά μέσα σε έναν χρόνο.
«Υδρολογική χρεοκοπία»: Ένα σύστημα στα όριά του
Οι ειδικοί μιλούν στο CNN για δομική κατάρρευση. Ο Κάβε Μαντανί, επικεφαλής του Ινστιτούτου του ΟΗΕ για το Νερό και πρώην υψηλόβαθμος Ιρανός αξιωματούχος, περιγράφει το Ιράν ως χώρα σε «υδατική χρεοκοπία»: αντλεί συνεχώς από τα επιφανειακά και υπόγεια αποθέματα πολύ περισσότερα από όσα αναπληρώνονται.
Βαθιές αιτίες του προβλήματος:
- Δεκαετίες υπεράντλησης υπόγειων υδάτων
- Κατακερματισμένη και παλαιωμένη υποδομή με απώλειες έως 30%
- Δεκάδες φράγματα που άλλαξαν τη φυσική ροή των ποταμών
- Υπερβολική εξάρτηση από την άρδευση – το 90% του διαθέσιμου νερού κατευθύνεται στη γεωργία
- Καλλιέργειες υψηλής κατανάλωσης νερού, όπως το ρύζι
- Εγκατάσταση βιομηχανιών (ακόμη και πετρελαίου–αερίου) σε άνυδρες περιοχές
- Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η λίμνη Ούρμια, κάποτε μία από τις μεγαλύτερες αλμυρές λίμνες του πλανήτη, η οποία έχει συρρικνωθεί δραματικά εξαιτίας των φραγμάτων και γεωτρήσεων για τη στήριξη της γεωργίας.
Η διαχείριση ήταν προβληματική για δεκαετίες, αλλά η κλιματική αλλαγή επιδείνωσε εκθετικά την κατάσταση. Το Ιράν βιώνει έκτη συνεχόμενη χρονιά ξηρασίας, με θερμοκρασίες-ρεκόρ και ιστορικά χαμηλές βροχοπτώσεις.
Μελέτη της World Weather Attribution καταλήγει πως ο συνδυασμός παρατεταμένης ανομβρίας και ακραίας ζέστης θα ήταν αδύνατος χωρίς την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.
Παρά τις δραματικές δηλώσεις του προέδρου, ειδικοί θεωρούν την εκκένωση σχεδόν αδύνατη: Πού θα μετακινηθούν εκατομμύρια άνθρωποι; Πώς θα χρηματοδοτηθεί; Με την οικονομία να παραπαίει, τα περισσότερα νοικοκυριά δεν μπορούν να προχωρήσουν σε τόσο μεγάλο και δαπανηρό βήμα.
Η κρίση της Τεχεράνης δεν είναι απλώς μια κακή χρονιά ξηρασίας, αλλά η κορύφωση δεκαετιών λανθασμένων επιλογών, φθαρμένων υποδομών και κλιματικής πίεσης. Και όσο οι ουρανοί παραμένουν κλειστοί, η πρωτεύουσα 15 εκατομμυρίων κατοίκων πλησιάζει επικίνδυνα το όριο μεταξύ δυσκολίας και καταστροφής.
naftemporiki.gr
