Η διαδικασία με την οποία ο ανθρώπινος εγκέφαλος οργανώνει και ανακαλεί τη χρονολογική σειρά των γεγονότων σε μια ακολουθία μπορεί να αποδοθεί σε εξειδικευμένους νευρώνες γνωστούς ως “κύτταρα του χρόνου”, όπως προτείνεται από έρευνα.
Αυτοί οι νευρώνες, που πιστεύεται ότι κωδικοποιούν χρονικές πληροφορίες, ενδεχομένως να χρησιμεύουν ως το συνεκτικό στοιχείο που συνδέει τις αναμνήσεις με τη σωστή χρονική αλληλουχία.
Αν και προηγούμενες μελέτες σε αρουραίους εντόπισαν παρόμοια κύτταρα του χρόνου που παρακολουθούν την αλληλουχία, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο κωδικοποιείται η επεισοδιακή μνήμη στον ανθρώπινο εγκέφαλο παρέμενε ασύλληπτη.
Για να εμβαθύνει σε αυτό, μια ομάδα με επικεφαλής τη νευροεπιστήμονα Leila Reddy από το Κέντρο Ερευνών για τον Εγκέφαλο και τη Γνώση στη Γαλλία παρακολούθησε την εγκεφαλική δραστηριότητα 15 ασθενών με επιληψία χρησιμοποιώντας εμφυτευμένα μικροηλεκτρόδια στον ιππόκαμπο.
Τα πειράματα, που διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια ιατρικών εξετάσεων ρουτίνας, απαιτούσαν από τους συμμετέχοντες να απομνημονεύσουν μια προκαθορισμένη ακολουθία εικόνων.
Τα ηλεκτρόδια κατέγραψαν την πυροδότηση συγκεκριμένων νευρώνων του ιππόκαμπου ως απάντηση στις εικόνες που παρουσιάζονταν, κατά τη διάρκεια κενών μεταξύ των ερεθισμάτων και κατά τη διάρκεια παύσεων όπου οι συμμετέχοντες προέβλεπαν την επόμενη εικόνα.
Τα ευρήματα έδειξαν την παρουσία χρονοκυττάρων στον ανθρώπινο εγκέφαλο, νευρώνων ικανών να ρυθμίζουν τη δραστηριότητα με βάση το χρονικό πλαίσιο εντός καθορισμένων χρονικών παραθύρων.
Αυτά τα κύτταρα του χρόνου παρουσίασαν πολυδιάστατη συμπεριφορά, κωδικοποιώντας πληροφορίες που σχετίζονται με τον χρόνο, ενώ παράλληλα ανταποκρίνονταν σε ποικίλα αισθητηριακά ερεθίσματα.
Οι ερευνητές προτείνουν ότι αυτή η πολυδιάστατη λειτουργικότητα μπορεί να στηρίζει την ενσωμάτωση των στοιχείων “τι”, “πού” και “πότε”, συμβάλλοντας στο σχηματισμό συνεκτικών αναμνήσεων.
Η μελέτη ρίχνει φως στους περίπλοκους νευρωνικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται στην ανθρώπινη εμπειρία του υποκειμενικού “νοητικού ταξιδιού στο χρόνο” και υπογραμμίζει το ρόλο των νευρώνων του ιππόκαμπου στην αναπαράσταση της ροής του χρόνου κατά τη διάρκεια των εμπειριών.
