Τον Απρίλιο, η νευροεπιστήμονας Σου Γκρίγκσον από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια έλαβε ένα μήνυμα από έναν άνδρα που υποστήριζε ότι κατάφερε για πρώτη φορά στη ζωή του να απαλλαγεί από τα οπιοειδή και το αλκοόλ, αφού ξεκίνησε θεραπεία με αγωνιστές GLP-1 – τα νέα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας. Παρόμοιες εμπειρίες ανθρώπων κυκλοφορούν πλέον ευρέως στο διαδίκτυο: όσοι λαμβάνουν σεμαγλουτίδη ή τιρζεπατίδη αναφέρουν ότι μειώνουν ή και σταματούν το κάπνισμα, το αλκοόλ ή άλλες ουσίες.
Οι πρώτες κλινικές ενδείξεις δείχνουν ότι οι μαρτυρίες δεν είναι τυχαίες. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Psychiatry έδειξε ότι οι εβδομαδιαίες ενέσεις GLP-1 μειώνουν τη χρήση αλκοόλ, ενώ άλλη έρευνα στο περιοδικό Diabetes, Obesity and Metabolism κατέγραψε μείωση έως και δύο τρίτων στην κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ ατόμων με κατάχρηση. Σήμερα εξελίσσονται πάνω από 12 τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές για τον ρόλο των αγωνιστών GLP-1 στη θεραπεία των εθισμών.
Τα φάρμακα αυτά μιμούνται την ορμόνη GLP-1, η οποία ρυθμίζει το σάκχαρο μετά το φαγητό, αλλά δρουν και στα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου που επηρεάζουν την επιθυμία για φαγητό – και, πιθανώς, για ουσίες. Προηγούμενες έρευνες σε ζώα δείχνουν ότι μειώνουν την επιθυμία για αλκοόλ, νικοτίνη ή διεγερτικά, ενώ νεότερες μελέτες εξετάζουν πώς επηρεάζουν τη ντοπαμίνη και την αμυγδαλή, μειώνοντας τόσο την επιθυμία όσο και την ένταση της στέρησης.
Μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες όπως η Novo Nordisk και η Eli Lilly διεξάγουν πλέον μελέτες για την επίδραση των GLP-1 στον εθισμό στο αλκοόλ, ενώ η Γκρίγκσον εξετάζει τη χρήση τους σε άτομα με εξάρτηση από οπιοειδή. Ωστόσο, η πιθανότητα έντονης απώλειας βάρους περιορίζει τη συμμετοχή στις δοκιμές σε υπέρβαρους ή παχύσαρκους ασθενείς, ενώ παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν τα συμπτώματα εθισμού επιστρέφουν όταν σταματήσει η θεραπεία.
