Home Τα νέα της Επιστήμης Ο ρόλος του χαλκού στην αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19

Ο ρόλος του χαλκού στην αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19

  • Το ξέσπασμα της πανδημίας έφερε εκ νέου στο προσκήνιο τις αντιμικροβιακές ιδιότητες του μετάλλου και των κραμάτων του

 

  • Την ίδια ώρα, νέες προοπτικές διανοίγονται για την ανάπτυξη της μεταλλευτικής βιομηχανίας στην Κύπρο

 

Σε μια περίοδο που οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19 μονοπωλούν το ενδιαφέρον σε όλο τον κόσμο, ένα συγκεκριμένο μέταλλο, το οποίο ιστορικά συνδέεται με την Κύπρο, προσελκύει όλο και περισσότερο την προσοχή της διεθνούς κοινότητας λόγω των αντιμικροβιακών ιδιοτήτων του. Ειδικότερα, την αποτελεσματικότητα του χαλκού εναντίον συγκεκριμένων παθογόνων μικροβίων και ιών καταδεικνύουν αρκετές ανεξάρτητες μελέτες, οι οποίες αναφέρουν πως η δράση βακτηρίων μειώνεται σημαντικά όταν έρθουν σε επαφή με χάλκινες επιφάνειες.

Μεταξύ άλλων, ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας και του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (National Institutes of Health and the Centers for Disease Control and Prevention) στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέφεραν ότι ενώ ο νέος κορωνοϊός μπορεί να επιβιώσει για μέρες σε γυαλί και ανοξείδωτο χάλυβα, καταστρέφεται λίγες μόλις ώρες αφού αγγίξει σε χάλκινη επιφάνεια.

Οι αντιμικροβιακές και αντισηπτικές ιδιότητες του χαλκού ήταν γνωστές από την αρχαιότητα, καθώς οι άνθρωποι τον χρησιμοποιούσαν στην ιατρική για χιλιάδες χρόνια. Μάλιστα, οι Αιγύπτιοι χρησιμοποίησαν το σύμβολο ankh, που αντιπροσωπεύει την αιώνια ζωή, για να αποδώσουν τον χαλκό στα ιερογλυφικά. Επίσης, η Κύπρος υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πηγές χαλκού, διαθέτοντας πλούσια ιστορία στην εξόρυξη του μετάλλου, η οποία χρονολογείται περίπου στις 4,000 χρόνια. Η Κύπρος δεν ήταν μόνο βασικός εμπορικός κόμβος αλλά αποτελούσε και φημισμένο κέντρο θεραπευτικής ιατρικής. Σε αυτό συνέβαλε η αφθονία σε ορυκτά όπως ο χαλκός, καθώς τα κράματά του χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή φαρμάκων και την κατασκευή ιατρικού εξοπλισμού.

«Ο χαλκός είναι ένα πραγματικά ξεχωριστό μέταλλο», σημειώνει ο Peter van der Borgh, διακεκριμένος γεωλόγος και Διευθύνων Σύμβουλος της Venus Minerals, μίας κορυφαίας εταιρείας μεταλλευτικής έρευνας και εξόρυξης που εδρεύει στην Κύπρο και σήμερα διεξάγει έρευνες για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση αποθεμάτων χαλκού και χρυσού στο νησί. «Λόγω της θερμικής και της ηλεκτρικής του αγωγιμότητας, ο χαλκός τέθηκε στο επίκεντρο της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής εξαιτίας του ρόλου που διαδραματίζει στην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων. Ωστόσο, τα οφέλη που έχει σε σχέση με την υγεία έχουν κάπως λησμονηθεί στη σύγχρονη εποχή. Συνεπώς, είναι πιθανό εν μέσω της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης, η προσοχή να στραφεί εκ νέου σε εκείνες τις ιδιότητες του χαλκού που έχουν τη δυνατότητα να καταστήσουν το μέταλλο την πρώτη ασπίδα προστασίας απέναντι σε διάφορους τύπους βακτηρίων και ιών, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη και τα ευρήματα σημαντικού αριθμού ερευνών και επιστημονικών δημοσιεύσεων που τονίζουν την αποτελεσματικότητά του», δήλωσε ο κ. van der Borgh.

Επιπλέον, το Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού, το οποίο ιδρύθηκε με σκοπό την προώθηση και την ανάπτυξη των εφαρμογών του χαλκού, έχει ήδη προχωρήσει στην πιστοποίηση ελληνικών προϊόντων και εταιρειών που κατασκευάζουν και εγκαθιστούν αντιμικροβιακά χάλκινα προϊόντα με σκοπό τη δημιουργία πιστοποιημένων εγκαταστάσεων που διαθέτουν αντιμικροβιακή προστασία.

Η χρήση χάλκινων αντιμικροβιακών επιφανειών μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο για ένα ευρύ φάσμα τομέων που σχετίζονται με την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης όπως σε νοσοκομεία και μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, καθώς και σε άλλους δημόσιους χώρους όπως αεροδρόμια και δημόσιες συγκοινωνίες, εξήγησε ο κ. Van der Borgh, προσθέτοντας ότι αυτό θα συμβάλει στην περαιτέρω αύξηση της ζήτησης για τον χαλκό, ο οποίος ήδη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή λόγω της τάσης που επικρατεί παγκοσμίως αναφορικά με την απαλλαγή από τον άνθρακα.

Η Κύπρος μπορεί να καταστεί σημαντικός παίκτης στην αγορά χαλκού

Αναφερόμενος στην Κύπρο, ο κ. Van der Borgh τόνισε ότι η χώρα έχει αξιόλογες προοπτικές να καταστεί βασικός παίκτης στην αγορά χαλκού, δημιουργώντας κατ’ επέκταση πολλαπλά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία ευρύτερα. Ήδη, η Venus Minerals διαθέτει ενδείξεις για την ύπαρξη σημαντικής ποσότητας αναξιοποίητων αποθεμάτων σε όλο το νησί. Ως εκ τούτου, και δεδομένου ότι η μεταλλευτική βιομηχανία αποτελεί μακροπρόθεσμο εργοδότη και επενδυτή, η βιώσιμη ανάπτυξή της μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις για την οικονομία της χώρας, οδηγώντας, μεταξύ άλλων, σε νέες θέσεις εργασίας, πρόσθετα έσοδα στα κρατικά ταμεία από φορολογικές εισπράξεις, καλλιέργεια δεξιοτήτων και αναβάθμιση υποδομών.

Πολλές φορές σε περιόδους κρίσης, νέες ευκαιρίες μπορούν να παρουσιαστούν. Σύμφωνα με τον κ. Van der Borgh, η Κύπρος διαθέτει ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τη μεταλλευτική δραστηριότητα, εξαιρετικές υποδομές και την ανάλογη τεχνογνωσία σε εγχώριο επίπεδο για να υποστηρίξει αποτελεσματικά την εξορυκτική ανάπτυξη. Ένα από τα μαθήματα που, ενδεχομένως, αντλήθηκαν από το ξέσπασμα της πανδημίας είναι ότι η οικονομία μίας χώρας μπορεί να καταστεί ευάλωτη όταν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από συγκεκριμένους τομείς. Σε αυτό το πλαίσιο, ίσως αυτή η περίοδος να μπορεί να αποτελέσει συνάμα ευκαιρία για την Κύπρο για να επικεντρωθεί στη βιώσιμη ανάπτυξη εναλλακτικών τομέων, διαφοροποιώντας το χαρτοφυλάκιό της και θωρακίζοντας την οικονομία της από μελλοντικές δυσάρεστες εκπλήξεις.