Facebook, Whatsapp, Ιnstagram, Υoutube. Tα σημερινά παιδιά δεν μπορούν να διανοηθούν έναν κόσμο χωρίς ίντερνετ. Η εξάρτηση είναι μεγάλη, ενώ κυρίως τα κορίτσια αισθάνονται δυστυχισμένα εξαιτίας των social media.
Μια τυπική μέρα στην έβδομη τάξη ενός γερμανικού γυμνασίου στη μικρή πόλη Νόισαντ/Βιντ. Οι μαθητές είναι 12 και 13 ετών. Δεν υπάρχει ούτε ένας μαθητής ή μαθήτρια που δεν έχει έναν τουλάχιστον λογαριασμό σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Τα παιδιά και οι έφηβοι αγαπούν κυρίως το Whatsapp, το Ιnstagram, το Snapchat και το Youtube.
«Είμαστε ένα σχολείο στην επαρχία και για τον λόγο αυτό τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι απαραίτητα», αναφέρει ο διευθυντής του σχολείου Βόλφγκανγκ Λαντς στην DW. Πράγματι πολλά παιδιά μένουν μακριά από το σχολείο κι έτσι για παράδειγμα η επικοινωνία με τους γονείς τους γίνεται κυρίως μέσω smartphone.
Ωστόσο η χρήση smartphone και μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά ακόμη και εν ώρα μαθήματος είναι έντονη, αποσπώντας την προσοχή τους από τη διδασκαλία. Αυτό οδήγησε έτσι τον Βόλφγκανγκ Λαντς στην απόφαση να απαγορεύσει τη χρήση κινητών στο σχολείο.
Kυνηγώντας like και smilies…
Το φαινόμενο που καταγράφηκε στο απομακρυσμένο σχολείο του Nόισαντ/ Βιντ δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό. Το ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποσπούν έντονα τα παιδιά από τις σχολικές τους δραστηριότητες είναι λίγο πολύ γνωστό. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Έσεξ τα social media προκαλούν ποικίλα προβλήματα, ιδίως μάλιστα στα νέα κορίτσια. Οι βρετανοί ερευνητές μελέτησαν το αίσθημα χαράς που νιώθουν παιδιά και έφηβοι που διαθέτουν λογαριασμούς σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήδη από την ηλικία των δέκα. Αυτό που κατέγραψαν είναι ότι καθώς μεγαλώνουν το αίσθημα αυτό ολοένα μειώνεται. Μάλιστα ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι πιο δυστυχισμένα αισθάνονται τα κορίτσια στην πρώιμη εφηβεία.
Πράγματι τα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκαλούν άγχος, απλώς και μόνο επειδή πρέπει πάντα να δίνεις την εντύπωση ότι είσαι online. Επίσης δίνουν συχνά πρόσφορο χώρο για διαπληκτισμούς, ενώ το να μην απαντήσει κάποιος γρήγορα σε ένα μήνυμα μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις. Την πίεση αυτή νιώθουν άλλωστε και πολλοί ενήλικες, πόσο μάλλον παιδιά. Ιδίως μάλιστα τα νεαρά κορίτσια βιώνουν έντονα το συναίσθημα άγχους και πίεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως επισημαίνει η κοινωνική επιστήμονας Κάρα Μπούκερ, εκ των συντακτών της έρευνας του Πανεπιστημίου του Έσεξ γιατί είναι πιο επιρρεπή στη σύγκριση. Η απόκτηση ολοένα περισσότερων «φίλων» ή «ακολούθων» και η αγωνία της αναγνωσιμότητας μπορεί να κάνουν πολύ δυστυχισμένα κάποια κορίτσια. Ορισμένοι νευρολόγοι υποστηρίζουν μάλιστα ότι το κυνήγι των like στο διαδίκτυο μπορεί να αποβεί το ίδιο εξαρτησιογόνο με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών – υπάρχουν όμως και εκείνοι που θεωρούν ότι είναι ακόμη νωρίς για τέτοιες συγκρίσεις.
Πάντως αυτό που επισημαίνει η Κάρα Μπρουκ είναι ότι ακόμη κι αν τα αποτελέσματα της έρευνας του Έσεξ χρήζουν περαιτέρω μελέτης και επεξεργασίας, αυτό που διαφαίνεται μάλλον καθαρά για όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως φύλου είναι ότι γύρω στην ηλικία των δέκα αυτά δεν είναι ακόμη σε θέση να καταλάβουν ότι οι άνθρωποι που ποστάρουν μόνο ευχάριστα πράγματα, μπορεί να έχουν επίσης δύσκολες μέρες. Βλέπουν μόνο τη θετική πλευρά της ζωής των άλλων μέσα από τα post τους και μοιραία μπαίνουν σε σύγκριση. Κι αυτό είναι που τα κάνει δυστυχισμένα, άλλα περισσότερο κι άλλα λιγότερα.
