Έχουν αναπτύξει μια σύνθετη γραμμή παραγωγής που μετατρέπει τα μεταχειρισμένα ρούχα σε πρώτες ύλες όπως γλυκόζη, γλυκόλη ή οξέα που αργότερα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην χημική βιομηχανία.
Ερευνητές λένε πως το σύστημα αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των περίπου 8 εκατομμυρίων τόνων υφασμάτινων αποβλήτων που παράγονται κάθε χρόνο στην Ευρώπη.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάθε χρόνο παράγονται 8 τόνοι υφασμάτινα απορρίμματα. Μεταχειρισμένα ρούχα αλλά και σεντόνια, χαλιά, κουρτίνες και πολλά άλλα. Από αυτά, ανακυκλώνεται μόνο το 20%. Τα υπόλοιπα καταλήγουν σε χωματερές ή οδηγούνται σε καύση.
Πώς θα αλλάξει η κατάσταση; Ευρωπαίοι ερευνητές έχουν σχεδιάσει και κατασκευάσει εδώ στο Μάριμπορ της Σλοβενίας μια πιλοτική εγκατάσταση για να δώσουν απάντηση ακριβώς σε αυτό το ερώτημα”.
Στην πόλη του Μάριμπορ συγκεντρώνονται κάθε χρόνο 400 τόνοι υφασμάτινων απορριμμάτων. Μόνο ένα μικρό ποσοστό τελικά ανακυκλώνεται. Ο λόγος είναι ότι τα υφάσματα είναι υλικά που έχουν υποστεί πολύ μεγάλη επεξεργασία. Η ανακύκλωσή τους είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Η Μότζα Πόμπερζνικ, μηχανικός περιβάλλοντις στο Ινστιτούτο για την Προστασία της Προστασίας Περιβάλλοντος – IOS: «Γνωρίζουμε όλοι ότι τα υφάσματα πρέπει να βαφτούν. Επίσης, χρησιμοποιούνται χημικά σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες ενώ συχνά γίνεται και επεξεργασία αδιαβροχοποίησης. Ένα ύφασμα μπορεί να αποτελείται από πολλά διαφορετικά υλικά όπως μέταλλα ενώ συχνά χρησιμοποιούνται και πλαστικά».
Οι επιστήμονες στο ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα του Μάριμπορ έχουν μια πρόταση για να αντιμετωπιστεί δυσεπίλυτο ζήτημα της ανακύκλωσης.
Τρεις αντιδραστήρες μετατρέπουν μεταχειρισμένα ρούχα σε δευτερογενείς πρώτες ύλες χωρίς ορυκτά καύσιμα.
Μετά την πρώτη διαλογή, μάλλινα, βαμβακερά ή υφάσματα από πολυεστέρα περνούν από γνωστές διαδικασίες όπως αποχρωματισμό, βιοχημικό πολυμερισμό και επεξεργασία που βασίζεται στην υδρόλυση.
Και προσθέτει: «Είναι πραγματικά πολύ σημαντικό στα απορρίμματα που εισάγουμε στο σύστημα για να δημιουργήσουμε δευτερογενείς πρώτες ύλες να έχει γίνει πολύ καλή διαλογή. Αυτό σημαίνει ότι όσο πιο καθαρό είναι το εισαγόμενο τόσο καθαρότερο και υψηλότερης ποιότητας θα είναι το εξαγόμενο».
Το τελικό παραγόμενο προϊόν εξαρτάται από τη φύση του πρωτογενούς υλικού. Από τον πολυεστέρα για παράδειγμα, οι ερευνητές μπόρεσαν να εξάγουν χημικά που αργότερα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή πλαστικών.
Οι επιστήμονες όμως έχουν κι άλλες συνταγές. Η Αλεξάντρα Λόμπνικ, καθηγήτρια Μηχανικής Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Μάριμπορ και συντονίστρια του προγράμματος RESYNTEX εξηγεί: «Επεξεργαζόμαστε βαμβακερά για παράδειγμα. Από τα οποία εξάγουμε γλυκόζη που μετατρέπεται σε βιοαιθανόλη. Στη συνέχεια έχουμε το μαλλί. Από το μαλλί παίρνουμε πρωτεΐνες που μετατρέπονται σε ρητίνες για ξύλα αντί για τοξικές ρητίνες φορμαλδεϊδης».
Η εργαστηριακή έρευνα αποσκοπεί στη βελτίωση της διαδικασίας ανακύκλωσης που απαιτεί βιοχημικά μίγματα και υψηλή πίεση και θερμοκρασίες. Αυτό βοηθά στη σταθεροποίηση του παραγόμενου αποτελέσματος.
Η Τζουλίγια Φόλμαγερ Βαλγ, χημικός μηχανικός στο Πανεπιστήμιο του Μάριμπορ λέει: «Θέλουμε να παραλάβουμε στο τέλος της διαδικασίας ένα προϊόν που να έχει την ίδια ποιότητα με τα υλικά που λαμβάνουμε από τα ορυκτά καύσιμα. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα που το εγγυόμαστε με την διαδικασία καθαρισμού».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ίδια τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να τονωθούν τα επιχειρηματικά μοντέλα κυκλικής οικονομίας άλλων αποβλήτων.
Η Μότζα Πόμπερζνικ συμπληρώνει: «Εξελίσσουμε την τεχνολογία αυτή και στα πλαστικά, πλαστικά πολυαιθυλενίου για μπουκάλια, για παράδειγμα. Θα προσπαθήσουμε επίσης να αποικοδομήσουμε τα υλικά συσκευασίας από κυτταρίνη που είναι ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα».
Οι επιστήμονες ελπίζουν πως η δουλειά τους θα συμβάλει στο να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με την περιβαλλοντική και οικονομική σημασία της σωστής διαλογής και ανακύκλωσης υφασμάτινων αποβλήτων.
Πηγή: euronews