Να είσαι παιδί σημαίνει να βλέπεις τον κόσμο με μάτια γεμάτα φως.
Σημαίνει να πιστεύεις πως όλα είναι πιθανά, πως τα αστέρια μπορούν να κατέβουν στη γη και πως ένα χαμόγελο αρκεί για να φτιάξει τη μέρα σου.
Να είσαι παιδί σημαίνει να μαθαίνεις κάθε μέρα κάτι καινούριο – όχι μόνο από τα βιβλία, αλλά από κάθε εμπειρία, κάθε ερώτηση, κάθε παιχνίδι. Σημαίνει να κρατάς μέσα σου τη δύναμη για έναν καλύτερο κόσμο, ακόμα κι αν δεν το ξέρεις.
Δική μας ευθύνη είναι να διαφυλάξουμε αυτό το φως, να το προστατεύσουμε από κάθε σκοτεινή πλευρά του κόσμου και να βοηθήσουμε κάθε παιδί να μεγαλώσει με σεβασμό, αγάπη και ελπίδα.
Η Ημέρα του Παιδιού είναι μια αναμνηστική ημερομηνία που εορτάζεται κάθε χρόνο προς τιμή των παιδιών, με διαφορετική ημερομηνία ανά χώρα. Η αρχή έγινε τη δεύτερη Κυριακή του Ιουνίου του 1857 από τον Αιδεσιμότατο Δρ. Τσαρλς Λέοναρντ, εφημέριο της Οικουμενιστικής Εκκλησίας του Λυτρωτή στο Τσέλσι της Μασαχουσέτης. Ο Λέοναρντ τέλεσε μια ειδική λειτουργία αφιερωμένη στα παιδιά και ονόμασε την ημέρα «Ημέρα του Τριαντάφυλλου», η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε «Κυριακή των Λουλουδιών» και στη συνέχεια σε «Ημέρα του Παιδιού».
Στην Κύπρο, η Ημέρα του Παιδιού γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Ιουνίου. Είναι μια ημέρα αφιερωμένη στα δικαιώματα, τα όνειρα και τις ανάγκες των παιδιών. Αναγνωρίζει ότι κάθε παιδί έχει δικαίωμα στην αγάπη, την εκπαίδευση, την ασφάλεια και τη φωνή του.
Η Ημέρα του Παιδιού δεν είναι απλώς μια γιορτή. Είναι μια υπενθύμιση πως, παρά την πρόοδο, εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο εξακολουθούν να στερούνται βασικά δικαιώματα. Παιδική εργασία, φτώχεια, έλλειψη πρόσβασης στην υγεία και την εκπαίδευση παραμένουν σοβαρές προκλήσεις.
Οφείλουμε όλοι – γονείς, εκπαιδευτικοί, θεσμοί και κοινωνία – να προστατεύουμε και να ενισχύουμε τα παιδιά, προσφέροντάς τους τις συνθήκες για να μεγαλώσουν με αγάπη, ασφάλεια και ελευθερία. Η ημέρα αυτή πρέπει να είναι ευκαιρία για ευαισθητοποίηση, αλλά και για δράση.
Ας ακούσουμε τη φωνή των παιδιών, ας τους δώσουμε χώρο να εκφραστούν και ας εργαστούμε για να χτίσουμε έναν κόσμο όπου κάθε παιδί μπορεί να αναπτύσσει συνεχώς και πλήρως τις δυνατότητές του. Τα παιδιά είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας μας και η προστασία τους δεν είναι επιλογή, αλλά υποχρέωση.
Η παιδική ηλικία δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Σε μια ιδανική κοινωνία, κάθε παιδί θα είχε την ευκαιρία να παίζει, να μαθαίνει, να εκφράζεται και να εξελίσσεται σε ένα περιβάλλον γεμάτο φροντίδα και υποστήριξη. Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική για πολλά παιδιά, ακόμα και στην Κυπριακή κοινωνία.
Παιδιά που μεγαλώνουν σε συνθήκες φτώχειας, βίας, κοινωνικού αποκλεισμού ή παραμέλησης, μας θυμίζουν ότι η προστασία της παιδικής ηλικίας δεν είναι αυτονόητη και είναι καθήκον όλων μας. Η Ημέρα Παιδιού δεν πρέπει να είναι απλώς μια αφορμή για γιορτή ή σχολικές εκδηλώσεις, αλλά να είναι μια ευκαιρία ν’ ακούσουμε τη φωνή των παιδιών.
Πρέπει να τους δώσουμε τον χώρο να εκφράσουν τις σκέψεις, τους φόβους και τα όνειρά τους και να ενισχύσουμε τη συμμετοχή τους στην κοινωνία ως ισότιμα μέλη με δικαιώματα και απόψεις.
Ως κοινωνία, μπορούμε να συμβάλουμε ουσιαστικά στην ενίσχυση και προστασία των παιδιών μέσα από απλές αλλά σημαντικές δράσεις σε κάθε επίπεδο.
Ως πολιτεία, η ευθύνη είναι ακόμα μεγαλύτερη: απαιτείται ενίσχυση των μηχανισμών παιδικής προστασίας, ισότιμη πρόσβαση όλων των παιδιών στην εκπαίδευση, φροντίδα για την ψυχική υγεία και ουσιαστικά μέτρα για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας.
Στα σχολεία, είναι σημαντικό να εντάσσονται δράσεις όπως συζητήσεις, θεατρικά δρώμενα και εικαστικά εργαστήρια με επίκεντρο τα δικαιώματα του παιδιού. Μέσα από τη δημιουργικότητα και τη βιωματική μάθηση, τα παιδιά μπορούν να γνωρίσουν τα δικαιώματά τους και να αναπτύξουν σεβασμό για τον εαυτό τους και τους άλλους.
Στην οικογένεια, η ενίσχυση του διαλόγου, η δημιουργία ποιοτικού χρόνου και η στήριξη της συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού είναι θεμέλια για την υγιή του πορεία. Οι γονείς παίζουν καθοριστικό ρόλο στο να χτίσουν ένα περιβάλλον αποδοχής και εμπιστοσύνης.
Ως πολίτες, μπορούμε να στηρίξουμε κοινωνικές δράσεις και οργανισμούς που εργάζονται καθημερινά για την προστασία και ενδυνάμωση των παιδιών. Η εθελοντική συμμετοχή και η ευαισθητοποίηση μπορούν να κάνουν πραγματική διαφορά.
Τα παιδιά είναι ο καθρέφτης και το μέλλον της κοινωνίας μας. Όταν φροντίζουμε τα παιδιά μας, επενδύουμε σε έναν καλύτερο, δικαιότερο κόσμο. Ας αφήσουμε αυτή τη μέρα να μας εμπνεύσει – όχι μόνο να γιορτάσουμε, αλλά να προστατέψουμε, να στηρίξουμε και να εμπνεύσουμε τα παιδιά σε κάθε γωνιά της Κύπρου!
Δρ. Μαρία Καραμανίδου
Επίκουρη Καθηγήτρια
Πανεπιστήμιο Λεμεσού
