Home Ανδρέας Δημητρίου Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών: Παρόν και Μέλλον. Του Ανδρέα Δημητρίου

Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών: Παρόν και Μέλλον. Του Ανδρέα Δημητρίου

Η Κυπριακή Ακαδημία  Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών έκλεισε, αισίως, τη διετία από την ίδρυσή της. Περιλαμβάνει τρεις τάξεις, την Τάξη των Θετικών Επιστημών, την Τάξη των Γραμμάτων και των Τεχνών και την Τάξη των Ηθικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών.

 

Γράφει: Ανδρέας Δημητρίου, Πρόεδρος της Ακαδημίας

Η Ακαδημία άρχισε με 12 Ιδρυτικά Μέλη, 4 ανά Τάξη, που εκλέχθηκαν από την Ιδρυτική Επιτροπή. Τα μέλη της Ιδρυτικής Επιτροπής, οι Καθηγητές Λουκάς Γ. Χριστοφόρου, Χριστόφορος Πισσαρίδης, Κυριάκος Κ. Νικολάου και Βάσος Καραγιώργης, κατά το νόμο, έγιναν, με την έναρξη της λειτουργίας της, Μεταβατικά Τακτικά Μέλη της Ακαδημίας.

Στα δύο χρόνια που πέρασαν έγιναν πολλά ως προς την εδραίωση της Ακαδημίας και την ένταξη της στους σχετικούς με την Ακαδημία διεθνείς οργανισμούς. Η Ακαδημία απέκτησε δική της στέγη, έστω προσωρινή, στο ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας, στην πλατεία Φανερωμένης. Πρόσφατα, ολοκλήρωσε την πρώτη διεύρυνσή της, με την εκλογή ενός Εξωτερικού και δύο Αντεπιστελλόντων Μελών ανά τάξη. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα νέα αυτά μέλη της Ακαδημίας, πολύ διακεκριμένα στις επιστήμες, τις τέχνες και τα γράμματα, προέρχονται από μεγάλα ιστορικά πανεπιστήμια ή  άλλα ιδρύματα από χώρες όπως η Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Ελβετία, και η Αυστραλία. Η ένταξή τους στην Κυπριακή Ακαδημία συμβάλλει στην κατοχύρωση της διαρκώς ενδυναμούμενης θέσης της κυπριακής επιστήμης στον κόσμο. Επίσης, πρόσφατα προκήρυξε την πλήρωση μιας θέσης Τακτικού Μέλους ανά τάξη. Η διαδικασία αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη.

Τέλος, η Ακαδημία απένειμε, για το έτος 2020, το Αριστείο της Κυπριακής Δημοκρατίας σε επιστήμη που βρίσκεται στην δικαιοδοσία της Τάξης των Θετικών Επιστημών,  Α΄ Τάξης.   Επί του παρόντος, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για την απονομή του Αριστείου στα Γράμματα και τις Τέχνες. Το Αριστείο θα απονέμεται κάθε χρόνο σε μια από τις τρεις τάξεις της Ακαδημίας, με τη σειρά. Επίσης, η Ακαδημία απονέμει το βραβείο Νέμιτσα, που έχει ενταχθεί, μαζί με το Ίδρυμα Νέμιτσα, στην Ακαδημία.

Οι Ακαδημίες επιστημών είναι, στην επί αιώνες ιστορική τους διαδρομή, ιδρύματα αναγνώρισης, ενίσχυσης και καλλιέργειας της αριστείας στην παραγωγή γνώσης και πολιτισμού και συνδρομής στην από την πολιτεία σοφή διαχείριση των προβλημάτων. Η Κυπριακή Ακαδημία φιλοδοξεί να παίξει με συνέπεια, δημιουργικότητα και αφοσίωση τον ρόλο αυτό στην Κύπρο. Στον τόπο μας, η ίδρυση και δημιουργία θεσμών παραγωγής γνώσης και πολιτισμού είναι σχετικά πρόσφατη υπόθεση αφού άρχισε μόλις πριν από μερικές δεκαετίες, όταν αλλού άρχισε πριν από πολλούς αιώνες. Η πραγματικότητα αυτή δημιουργεί και μεγάλες προκλήσεις αλλά και ευθύνες και δυσκολίες. Η Ακαδημία επιχειρεί να συμπυκνώσει τον ιστορικό χρόνο για χάρη της χώρας μας μέσα σε δύσκολες συνθήκες.

Σημειώνεται ότι η Ακαδημία έχει δικούς της μηχανισμούς για την εκλογή νέων μελών και για την επιλογή ανθρώπων της επιστήμης, των γραμμάτων και των τεχνών για βράβευση. Οι μηχανισμοί αυτοί, που ορίζονται από τον ιδρυτικό νόμο και τους κανονισμούς της Ακαδημίας εφαρμόζονται με ευλάβεια από την Ολομέλεια και τα όργανα της Ακαδημίας, επενδύοντας στη μεγάλη διεθνή εμπειρία του καθενός από τα μέλη της. Ύψιστος σκοπός της Ακαδημίας είναι η ανάδειξή της σε ίδρυμα προαγωγής της αριστείας, της αξιοκρατίας, και της εμπιστοσύνης πέραν τοπικών και χρονικών περιορισμών.

Η πανδημία δημιουργεί ιδιαίτερες δυσκολίες και στην καθημερινή λειτουργία αλλά και στη δημόσια δράση της Ακαδημίας. Θα επιθυμούσαμε να οργανώσουμε εκδηλώσεις κατά τις οποίες η Ακαδημία θα παρουσιάσει το επιστημονικό έργο και των ιδρυτικών και των νέων μελών της. Επίσης, επιθυμούμε να παρουσιάσουμε τους τιμώμενους με το Αριστείο και άλλα βραβεία, ώστε η κοινωνία μας να γνωρίσει τα σημαντικά έργα που οι Κύπριοι και οι Κύπριες επιτελούν. Ελπίζουμε ότι η ζωή μας θα επανέλθει σύντομα στην ομαλότητα, ώστε η Ακαδημία να επιδοθεί απρόσκοπτα στο έργο της και τη δημόσια δράση της.

Προσβλέπουμε στη στενή συνεργασία της Ακαδημίας με την πολιτεία και την ευρύτερη κοινωνία, τα πανεπιστήμια και τα άλλα ιδρύματα επιστήμης και πολιτισμού. Είμαστε αισιόδοξοι και αισιόδοξες ότι όλοι και όλες θα δώσουν στην Ακαδημία την εμπιστοσύνη και τη στήριξή τους.