Home SciTalks Παρέμβαση στη συζήτηση για την ευθανασία. Του Γιώργου Παυλίδη

Παρέμβαση στη συζήτηση για την ευθανασία. Του Γιώργου Παυλίδη

Ανθρώπινο δικαίωμα που πρέπει να κατοχυρωθεί.

– Το θέμα της υποβοηθούμενης αναχώρησης από τη ζωή είναι ένα θέμα άκρως φιλοσοφικό, αλλά πρακτικό και καθημερινό συνάμα. Για πολλούς αποτελεί θέμα ταμπού. Ως εκ τούτου η συζήτηση του, αν και μάλλον ξεκινά με μεγάλη καθυστέρηση, στέλνει ελπιδοφόρα μηνύματα. Αν μη τι άλλο, δίνει την ευκαιρία ν’ ακουστούν και ν’ αποτελέσουν αντικείμενο προβληματισμού όλες οι απόψεις και αντιλήψεις που υπάρχουν γύρω απ’ αυτό.

– Κατά μίαν άποψη, είναι λυπηρό ότι εν έτει 2025 συζητούμε ακόμη για ένα θέμα που στην ουσία του εμπίπτει στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εμμέσως μεν, σαφώς δε, κατοχυρώνει το δικαίωμα της αξιοπρεπούς διαβίωσης. Είναι γενικά αποδεκτό, ότι η απώλεια της αξιοπρέπειας είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σ’ ένα άνθρωπο.

– Είναι αυτονόητο ότι η υποβοηθούμενη αξιοπρεπής αναχώρηση από τη ζωή δεν αφορά όλους και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Η νομική κατοχύρωση του δικαιώματος της ευθανασίας αφορά ακραίες περιπτώσεις, περιπτώσεις οδυνηρού τέλους, επιστημονικά εξακριβωμένης αδιέξοδης κατάστασης της υγείας του ασθενούς. Διευκρινίζεται ότι η συζήτηση δεν αφορά τη νομιμοποίηση της αυτοκτονίας.

– Τονίζεται ότι στόχος είναι η κατοχύρωση κι όχι η επιβολή του δικαιώματος. Εξάλλου τα δικαιώματα κατοχυρώνονται, δεν επιβάλλονται. Ως εκ τούτου, αν κάποιος ή κάποια δεν επιθυμεί για προσωπικούς λόγους να κάνει χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος είναι δική του υπόθεση, αυστηρώς προσωπική του απόφαση. Και αυτό είναι απολύτως σεβαστό.

– Η κυπριακή Πολιτεία οφείλει επιτέλους να δώσει στον πολίτη, στην προκειμένη περίπτωση στον ασθενή, το δικαίωμα διαχείρισης του σώματος του. Οι μεταφυσικές προσεγγίσεις αν και σεβαστές, δεν μπορούν να καθορίζουν τη στάση των σύγχρονων, φιλελεύθερων κρατών. Για παράδειγμα, το τι πρεσβεύει η θρησκεία είναι ένα, το τι όμως οφείλει να διασφαλίσει η Πολιτεία είναι άλλο θέμα. Κοντολογίς, «τα της Εκκλησίας τη Εκκλησία, τα της Πολιτείας τη Πολιτεία»

– Τίθεται το ερώτημα, αν και πώς το δικαίωμα για αξιοπρεπή, οικειοθελή αναχώρηση από τη ζωή συνάδει με τον όρκο του Ιπποκράτη. Το δίλημμα και κατ’ επέκταση το ζήτημα είναι φιλοσοφικό, έχει ωστόσο κι αυτό την πρακτική του διάσταση. Αν γίνει αποδεκτή η αρχή ότι η διαχείριση του σώματος σε τελευταία ανάλυση ανήκει στον ασθενή, τότε η άποψη του ασθενούς υπερέχει αυτής των υπολοίπων. Αν δηλαδή η ελεύθερη βούληση του ασθενούς είναι να αποτρέψει, να μην υποστεί τον εξευτελισμό της απώλειας της αξιοπρέπειας του, τότε η θέληση του πρέπει να γίνει σεβαστή από τον θεράποντα ιατρό.…

(Παρέμβαση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας για συζήτηση στην Κύπρο της ευθανασίας).