18/09/2025

Μαργαρίτα Χλη: «Μεταμοσχεύουμε μάτια» στα Drones!

«Μεταμοσχεύουμε μάτια» στα Drones!

H Μαργαρίτα Χλη είναι Επίκουρη Καθηγήτρια στη Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Έχει ως αντικείμενο επιστημονικής έρευνας τον τομέα της ρομποτικής όρασης, με εφαρμογές που επαναπροσδιορίζουν τις δυνατότητες των drones και των αυτόνομων συστημάτων. Ως επικεφαλής του Vision for Robotics Lab και μέλος της Εθνικής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη, η συμβολή της στην εξέλιξη της τεχνολογίας θεωρείται καθοριστική.

Η Μαργαρίτα Χλη μίλησε στον Γιώργο Παυλίδη και στο OLOI Media

 

 

Το James Webb κάνει «ανασκαφές» στο Σύμπαν για να αποκαλύψει την ιστορία γαλαξία μας

Ομάδα αστρονόμων ανέλαβε τον ρόλο των κοσμικών αρχαιολόγων, χρησιμοποιώντας το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb για να… ανασκάψουν πάνω από 100 δισκοειδείς γαλαξίες ηλικίας ως και 11 δισεκατομμύρια ετών. Όπως ακριβώς τα αντικείμενα που ανασκάπτονται εδώ στη Γη αφηγούνται την ιστορία της ανθρώπινης φυλής, αυτοί οι γαλαξίες θα μπορούσαν να αφηγηθούν την ιστορία του γαλαξία μας.

Στόχος αυτής της έρευνας ήταν να ανακαλυφθεί γιατί γαλαξίες όπως ο δικός μας γαλαξίας αποτελούνται από χοντρούς δίσκους άστρων με ενσωματωμένους λεπτούς αστρικούς δίσκους. Κάθε ένας από αυτούς τους δίσκους διαθέτει τον δικό του ξεχωριστό αστρικό πληθυσμό με τη δική του κίνηση.

Η ομάδα πίσω από αυτή την έρευνα ήθελε να μάθει πώς και γιατί σχηματίζεται αυτή η δομή «διπλού δίσκου», στρεφόμενη σε παρατηρήσεις 111 δισκοειδών γαλαξιών που είναι προσανατολισμένοι «προς τα πλάγια» από την οπτική μας εδώ στη Γη. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι αστρονόμοι μελέτησαν δομές μεγαλύτερου αλλά και μικρότερου πάχους δίσκων γαλαξιών που υπήρχαν κατά τα βρεφικά στάδια του Σύμπαντος.

«Αυτή η μοναδική μέτρηση του πάχους των δίσκων σε υψηλή μετατόπιση προς το ερυθρό, ή κατά καιρούς στο πρώιμο Σύμπαν, αποτελεί σημείο αναφοράς για θεωρητική μελέτη που ήταν δυνατή μόνο με το James Webb. Συνήθως, τα παλαιότερα άστρα ενός παχύ δίσκου είναι αμυδρά, και τα νεαρά αστέρια ενός λεπτού δίσκου επισκιάζουν ολόκληρο τον γαλαξία. Αλλά με την ανάλυση του τηλεσκοπίου και τη μοναδική ικανότητα να βλέπει μέσα από τη σκόνη και να επισημαίνει αμυδρά παλιά αστέρια, μπορούμε να αναγνωρίσουμε τη δομή των δύο δίσκων των γαλαξιών και να μετρήσουμε το πάχος τους ξεχωριστά» αναφέρει ο επικεφαλής της ομάδας Τακαφούμι Τσουκούι του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας.

Η ιστορία του γαλαξία μας
Το πρώτο βήμα για την ερευνητική ομάδα ήταν να χωρίσει τους 111 γαλαξίες του δείγματος σε δύο κατηγορίες: διπλού δίσκου και μονού δίσκου. Αυτό που φάνηκε να αποδεικνύει είναι ότι οι γαλαξίες αναπτύσσουν πρώτα τον παχύ αστρικό τους δίσκο, με τον λεπτό δίσκο να σχηματίζεται σε μεταγενέστερο στάδιο.

Η ομάδα πιστεύει ότι ο χρόνος αυτών των διαδικασιών σχηματισμού δίσκων εξαρτάται από τη μάζα του κάθε γαλαξία. Οι γαλαξίες υψηλής μάζας, μονού δίσκου, μετατράπηκαν σε δομές διπλού δίσκου σχηματίζοντας έναν ενσωματωμένο λεπτό δίσκο πριν από περίπου 8 δισεκατομμύρια χρόνια στο Σύμπαν που έχει ηλικία περίπου 14 δισεκατομμυρίων ετών. Οι γαλαξίες χαμηλότερης μάζας φαίνεται να υφίστανται αυτόν τον μετασχηματισμό μόνο όταν ήταν περίπου 4 δισεκατομμυρίων ετών.

«Αυτή είναι η πρώτη φορά που κατέστη δυνατό να εντοπιστούν λεπτοί αστρικοί δίσκοι σε υψηλότερη μετατόπιση προς το ερυθρό. Αυτό που είναι πραγματικά καινοτόμο είναι η αποκάλυψη του πότε αρχίζουν να αναδύονται λεπτοί αστρικοί δίσκοι. Το να βλέπουμε λεπτούς αστρικούς δίσκους να βρίσκονται ήδη στη θέση τους πριν από 8 δισεκατομμύρια χρόνια, ή και νωρίτερα, ήταν έκπληξη λέει η Εμιλι Βισνιόσκι μέλος της ομάδας μελέτης και ερευνήτρια στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας.

Οι μεταβάσεις
Στη συνέχεια, η ομάδα ξεκίνησε να προσδιορίσει τι προκάλεσε τις μεταβάσεις για αυτούς τους διαφορετικούς τύπους γαλαξιών. Για να το πετύχουν αυτό, οι ερευνητές ξεπέρασαν το δείγμα των 111 γαλαξιών τους για να διερευνήσουν πώς το αέριο ρέει γύρω από αυτά τα θέματα. Χρησιμοποίησαν δεδομένα κίνησης αερίου από το Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) ένα σύνολο 66 κεραιών στη βόρεια Χιλή που λειτουργούν μαζί ως ένα ενιαίο τηλεσκόπιο αλλά και διάφορα ακόμη και επίγεια τηλεσκόπια. Διαπιστώθηκε ότι το στροβιλώδες αέριο στο πρώιμο Σύμπαν πυροδοτεί περιόδους έντονου σχηματισμού άστρων στους γαλαξίες, δημιουργώντας τους παχείς αστρικούς δίσκους αυτών των γαλαξιών.

Καθώς σχηματίζονται αυτά τα αστέρια με παχύ δίσκο, το αέριο σταθεροποιείται, γίνεται λιγότερο στροβιλώδες και αραιώνει. Αυτό οδηγεί στο σχηματισμό του ενσωματωμένου λεπτού αστρικού δίσκου.

Αυτή η διαδικασία, λέει η ομάδα, διαρκεί διαφορετικό χρονικό διάστημα σε γαλαξίες υψηλής μάζας και γαλαξίες χαμηλής μάζας, επειδή οι πρώτοι μετατρέπουν το αέριο σε αστέρια πιο αποτελεσματικά από τους δεύτερους. Αυτό σημαίνει ότι το αέριο εξαντλείται πιο γρήγορα σε γαλαξίες υψηλής μάζας, φτάνοντας στο σημείο στο οποίο οι λεπτοί αστρικοί δίσκοι τους μπορούν να σχηματιστούν πιο γρήγορα.

Αυτό συνδέεται και με τον δικό μας γαλαξία. Ο χρόνος αυτών των μεταβάσεων ταίριαζε με την περίοδο κατά την οποία ο γαλαξίας μας θεωρείται ότι έχει αναπτύξει τον δικό του λεπτό δίσκο άστρων.

Συνολικά, η έρευνα της ομάδας καταδεικνύει την ικανότητα του JWST να κοιτάζει πίσω στο χρόνο και να βρίσκει γαλαξίες που ταιριάζουν με την εξέλιξη του δικού μας γαλαξία, επιτρέποντας σε αυτούς τους γαλαξίες να λειτουργούν ως υποκατάστατα που αφηγούνται την ιστορία του γαλαξία μας.

Το επόμενο βήμα για αυτήν την έρευνα θα περιλαμβάνει την προσθήκη περισσότερων δεδομένων από την ομάδα για να δει αν οι σχέσεις που παρατήρησαν εξακολουθούν να ισχύουν.

«Υπάρχουν ακόμα πολλά περισσότερα που θα θέλαμε να εξερευνήσουμε. Θέλουμε να προσθέσουμε τον τύπο πληροφοριών που συνήθως λαμβάνουν οι άνθρωποι για κοντινούς γαλαξίες, όπως η αστρική κίνηση, η ηλικία και η μεταλλικότητα, η αφθονία στοιχείων βαρύτερων από το υδρογόνο και το ήλιο. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να γεφυρώσουμε τις γνώσεις από κοντινούς και μακρινούς γαλαξίες και να βελτιώσουμε την κατανόησή μας για τον σχηματισμό δίσκων» εξηγεί ο Τσουκούι.

Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».

Naftemporiki.gr

Πόσα χρόνια ζουν τα ζώα; Κάποια μόνο μερικές μέρες, ένώ ένα είδος είναι…αθάνατο!

Το προσδόκιμο ζωής στους ανθρώπους ποικίλει ανάλογα με τη χώρα που ζουν, το φύλο, την εποχή και πολλούς ακόμη παράγοντες, που καθιστούν άκρως πολύπλοκη τηνΚά απάντηση στην ερώτηση «πόσα χρόνια ζουν οι άνθρωποι».

Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι ευκολότερα όταν κάνουμε την ίδια ερώτηση για τα ζώα. Μιλώντας ακόμη και για ένα είδος, ο χρόνος που κατά προσέγγιση ζει, δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα, μιας και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως την «ράτσα» (πχ. υπάρχει απόκλιση μεταξύ των φαλαινών διαφορετικού είδους), το αν ζει σε αιχμαλωσία ή είναι ελεύθερο, ακόμη και την εποχή (για παράδειγμα το προσδόκιμο ζωής στις γάτες αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου)!

Από την άλλη, υπάρχουν διαφορετικοί δείκτες που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την απάντηση της ερώτησης «πόσο ζει ένα ζώο», όπως είναι φυσικά το «προσδόκιμο ζωής», ο μέσος όρος του είδους ή ακόμη και η διάμεσος για τις περιπτώσεις που έχουμε ικανοποιητικό δείγμα από αντιπροσώπους μιας ράτσας.

Έχοντας, λοιπόν, όλα αυτά κατά νου, πάμε να δούμε λοιπόν πόσα χρόνια ζουν κατά προσέγγιση 30 ζώα του πλανήτη, αρχίζοντας από τα πιο βραχύβια και καταλήγοντας στα μακροβιότερα πλάσματα της Γης…

Εφημερόπτερα

Όπως φανερώνει και το όνομά τους, τα εφημερόπτερα έχουν εξαιρετικά σύντομο κύκλο ζωής, καθώς φτάνουν στην ωρίμανση με μιας και ζουν για περίπου 1 ή 2 μέρες!

Ποντίκια

Το απλό ποντίκι που ορισμένοι έχουν για κατοικίδιο και χρησιμοποιείται κατά κόρον σαν πειραματόζωο, ζει για λιγότερο από ένα χρόνο στη φύση. Σε προστατευμένα περιβάλλοντα, ωστόσο, ζουν συχνά για 2 με 3 χρόνια.

Χάμστερ

Τα συριακά χάμστερ τυπικά δεν ζουν πάνω από 2 με 3 χρόνια σε αιχμαλωσία, ενώ στη φύση ζουν για λιγότερο από ένα χρόνο. Από την άλλη, τα ρωσικά, ζουν για περίπου 2 με 4 χρόνια σε αιχμαλωσία, ενώ τα κινεζικά για 2,5 με 3 χρόνια.

Λαγοί

Πρόκειται για ένα από τα ζώα με το μικρότερο μέσο όρο ζωής. Οι άγριοι λαγοί έχουν προσδόκιμο ζωής τα περίπου 3 χρόνια. Τα κατοικίδια από την άλλη ζουν κατά μέσο όρο 6 χρόνια.

Αλεπούδες

Στη φύση, το προσδόκιμο ζωής μιας αλεπούς είναι 1 με 3 χρόνια, παρόλο που έχουν καταγραφεί περιπτώσεις που έζησαν μέχρι και 10 χρόνια.

Σκίουροι

Οι περισσότεροι σκίουροι πεθαίνουν μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Οι ενήλικοι σκίουροι έχουν προσδόκιμο στη φύση από 5 με 10 χρόνια, ενώ ορισμένοι μπορεί να επιβιώσουν από 10 έως και 20 έτη σε αιχμαλωσία.

Χρυσόψαρα

Τα χρυσόψαρα σε αιχμαλωσία μπορούν να ζήσουν μέχρι και πάνω από 10 χρόνια.

Βάτραχοι

Ο κοινός βάτραχος μπορεί να ζήσει για αρκετά χρόνια σε αιχμαλωσία, με ορισμένους να φτάνουν τα 15 έτη ζωής. Στη φύση, από την άλλη, οι κοινοί βάτραχοι πιστεύεται ότι ζουν για περίπου 10 με 12 χρόνια.

Νυχτερίδες

Μια νυχτερίδα μπορεί να ζήσει πάνω από 20 χρόνια, αν και ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού των νυχτερίδων είναι περιορισμένος εξαιτίας του μικρού ποσοστού γεννήσεων.

Λιοντάρια

Τα λιοντάρια ζουν περίπου 10 με 14 χρόνια ελεύθερα στη φύση. Ωστόσο, σε αιχμαλωσία μπορεί να ζήσουν και πάνω από 20 χρόνια.

Πρόβατα

Τα οικόσιτα πρόβατα έχουν προσδόκιμο ζωής κατά μέσο όρο τα 10 με 12 χρόνια, παρόλο που ορισμένα μπορεί να ζήσουν και μέχρι 20 έτη.

Λύκοι

Οι λύκοι που ζουν στη φύση ζουν κατά μέσο όρο μέχρι την ηλικία των 13. Σε προστατευόμενες περιοχές, ωστόσο, μπορούν να ζήσουν για 16 ή 17 χρόνια.

Σκυλιά

Το προσδόκιμο ζωής των σκύλων ποικίλει ανάλογα με τη ράτσα τους. Ωστόσο, για τα περισσότερα η διάμεσος των χρόνων ζωής φτάνει από τα 10 στα 13 χρόνια. Αρκετοί σκύλοι, βέβαια, μπορεί να ζήσουν και για 20 χρόνια ή και παραπάνω.

Γάτες

Για τις γάτες, ο κύριος παράγοντας που καθορίζει το προσδόκιμο ζωής τους, εξαρτάται από το αν ζουν σε σπίτι ή στο δρόμο. Οι τελευταίες ζουν μόνο για 4 με 5 χρόνια, καθώς είναι πιθανό να νοσήσουν ή να τραυματιστούν. Από την άλλη, όσες ζουν σε σπίτι, μπορούν να ζήσουν από 12 έως 18 χρόνια, με το μέσο προσδόκιμο ζωής να είναι τα 12,1 χρόνια.

Καναρίνια

Τα κοινά καναρίνια που πολλοί έχουν για κατοικίδιο ζουν κατά μέσο όρο για 9 με 10 χρόνια. Παρόλα αυτά μεμονωμένα καναρίνια μπορεί να ζήσουν μέχρι και 15 έτη.

Κότες

Το πόσο θα ζήσουν τα κοτόπουλα εξαρτάται από τις συνθήκες στις οποίες μεγαλώνουν. Κανονικά ζουν κατά μέσο όρο 8 με 10 χρόνια, αν και έχουν αναφερθεί περιπτώσεις που μπορεί να φτάσουν τα 20 χρόνια ζωής.

Άλογα

Το προσδόκιμο ζωής των αλόγων εξαρτάται από τη ράτσα τους. Ένα τυπικό οικόσιτο άλογο ζει περίπου 25 με 30 χρόνια. Αν και όχι ιδιαίτερα συνηθισμένο, ορισμένα άλογα φτάνουν και ξεπερνούν ακόμη και τα 40 έτη, με το ρεκόρ να κρατά ένα άλογο του 19ου αιώνα που έζησε για 62 ολόκληρα χρόνια.

Αρκούδες

Ο μέσος όρος ζωής μιας αρκούδας εξαρτάται από τον τύπο του ζώου και εάν ζει σε αιχμαλωσία ή στη φύση. Ωστόσο, οι αρκούδες μπορούν να ξεπεράσουν και τα 30 έτη ζωής, αν και οι πολικές φτάνουν μόνο μέχρι τα 25.

Ρινόκεροι

Ο μαύρος ρινόκερος μπορεί να ζήσει στη φύση από 35 έως 50 χρόνια κατά μέσο όρο.

Κροκόδειλοι

Ο υπολογισμός της ηλικίας ενός κροκόδειλου είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Έχοντας αυτό κατά νου, μπορούμε να πούμε ότι όλα τα είδη κροκοδείλων ζουν τουλάχιστον 30 με 40 χρόνια και στην περίπτωση μεγαλύτερων φτάνουν τα 60-70 χρόνια. Ο κροκόδειλος που ζει τα περισσότερα χρόνια είναι και ο μεγαλύτερο του είδους: ο κροκόδειλος του αλμυρού νερού (Crocodylus porosus) υπολογίζεται ότι ζει κατά μέσο όρο 70 χρόνια, με ενδείξεις για ορισμένους ότι έχουν ξεπεράσει τον έναν αιώνα ζωής.

Ελέφαντες

Οι ελέφαντες έχουν αρκετά μεγάλο προσδόκιμο ζωής, καθώς μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 70-80 χρόνια. Ένας ασιατικός ελέφαντας σε αιχμαλωσία, ο Lin Wang, έζησε για 86 χρόνια!

Φάλαινες

Το προσδόκιμο ζωής των φαλαινών ποικίλει μεταξύ των διάφορων ειδών και δεν έχει διευκρινιστεί ικανοποιητικά. Σύμφωνα με τον R.M. Nowak του Πανεπιστημίου Johns Hopkins υπολογίζεται ότι οι φάλαινες humpback ζουν μέχρι και 77 χρόνια. Αρκετοί επιστήμονες, από την άλλη, πιστεύουν ότι το συγκεκριμένο είδος μπορεί να είναι το μακροβιότερο θηλαστικό στη Γη. Μια συγκεκριμένη φάλαινα, η Bada, πιστεύεται ότι άγγιξε τα 211 χρόνια ζωής.

Χελώνες

Οι χελώνες είναι διάσημες για τη μακροζωία τους. Μια μέση υγιή χελώνα μπορεί να ζήσει περίπου 150 χρόνια. Ωστόσο αυτό εξαρτάται από το είδος της χελώνας. Μάλιστα, η Adwaita ήταν μια χελώνα η οποία αγοράστηκε από ζωολογικό κήπο της Καλκούτα από ένα βρετανό στρατηγό η οποία σύμφωνα με τους επιστήμονες ξεπέρασε τα 250 χρόνια ζωής!

Μέδουσες Turritopsis dohrnii

Η Turritopsis dohrnii, γνωστή και ως «αθάνατη μέδουσα» απαντάται στη Μεσόγειο, αλλά και στα νερά της Ιαπωνίας. Το συγκεκριμένο είδος παρουσιάζει μια απίστευτη ιδιότητα, καθώς μπορεί να «επιστρέψει» σε σεξουαλική ανωριμότητα. Η μέδουσα αυτή γεννιέται και μεγαλώνει σαν οποιοδήποτε άλλο ζώο, αλλά όταν φτάσει σε μια συγκεκριμένη ηλικία μπορεί να επιστρέψει στο στάδιο πολύποδα και να ξεκινήσει να μεγαλώνει ξανά. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα συγκεκριμένα είδη, είναι πιθανά αθάνατα!

Τεχνητή νοημοσύνη και εργασία. Μύθοι Vs Πραγματικότητα

Παρά τους έντονους φόβους ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αυτοματοποιήσει θέσεις εργασίας και να μειώσει τους μισθούς των εργαζομένων, το AI στην πραγματικότητα κάνει τους ανθρώπους «πιο πολύτιμους, όχι λιγότερο», σύμφωνα με νέα έρευνα της PwC.

«Αυτό που προκαλεί αντιδράσεις στον κόσμο είναι η ταχύτητα της τεχνολογικής καινοτομίας», δήλωσε στο CNB ο Τζόε Άτκινσον της PwC. «Η αλήθεια είναι ότι η τεχνολογική καινοτομία κινείται με απίστευτη ταχύτητα, ταχύτερα από οποιαδήποτε προηγούμενη τεχνολογική εξέλιξη», τόνισε.

«Αυτό που υποδεικνύει η έκθεση είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί θέσεις εργασίας», πρόσθεσε ο Άτκινσον.

Στην πραγματικότητα, τόσο οι θέσεις εργασίας όσο και οι μισθοί αυξάνονται σε «σχεδόν κάθε επάγγελμα» που επηρεάζεται από την τεχνητή νοημοσύνη — δηλαδή θέσεις με καθήκοντα που μπορούν να υποστηριχθούν από την τεχνολογία — ακόμα και σε αυτά που είναι περισσότερο αυτοματοποιήσιμα, όπως η εξυπηρέτηση πελατών ή ο προγραμματισμός λογισμικού, σύμφωνα με την έκθεση AI Jobs Barometer 2025.

«Ξέρουμε ότι κάθε φορά που υπάρχει βιομηχανική επανάσταση, δημιουργούνται περισσότερες θέσεις εργασίας απ’ όσες χάνονται. Η πρόκληση είναι ότι οι δεξιότητες που απαιτούνται για τις νέες θέσεις είναι πολύ διαφορετικές», δήλωσε η Κάρολ Στάμπινγκς, Παγκόσμια Εμπορική Διευθύντρια της PwC UK.

«Η πρόκληση, λοιπόν, δεν είναι η έλλειψη θέσεων εργασίας, αλλά η προετοιμασία των εργαζομένων για να τις αναλάβουν», πρόσθεσε.

Η έκθεση, η οποία ανέλυσε πάνω από 800 εκατομμύρια αγγελίες εργασίας και χιλιάδες οικονομικές αναφορές εταιρειών σε έξι ηπείρους, καταρρίπτει έξι συνήθεις μύθους για τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης:

1.Παραγωγικότητα

Μύθος: Η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει ακόμα σημαντικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα.

Πραγματικότητα: Από το 2022, η αύξηση παραγωγικότητας στους κλάδους που είναι πιο έτοιμοι για υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, σχεδόν τετραπλασιάστηκε, ενώ σε τομείς με χαμηλή έκθεση μειώθηκε.

2.Μισθοί

Μύθος: Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αρνητικό αντίκτυπο στους μισθούς και τη διαπραγματευτική ισχύ των εργαζομένων.

Πραγματικότητα: Οι εργαζόμενοι με δεξιότητες στην τεχνητή νοημοσύνη έχουν κατά μέσο όρο 56% υψηλότερους μισθούς, από 25% πέρυσι. Επίσης, οι μισθοί αυξάνονται με διπλάσια ταχύτητα σε τομείς με υψηλή έκθεση στο AI.

3.Αριθμός θέσεων εργασίας

Μύθος: Η τεχνητή νοημοσύνη θα μειώσει τις θέσεις εργασίας.

Πραγματικότητα: Οι θέσεις εργασίας με χαμηλή έκθεση στην τεχνητή νοημοσύνη αυξήθηκαν κατά 65% (2019-2024), ενώ ακόμα και σε αυτές με υψηλή έκθεση υπήρξε αύξηση 38%.

4.Ανισότητα

Μύθος: Η τεχνητή νοημοσύνη εντείνει τις ανισότητες σε ευκαιρίες και αμοιβές.

Πραγματικότητα: Οι μισθοί και η απασχόληση αυξάνονται σε θέσεις που μπορούν να ενισχυθούν ή να αυτοματοποιηθούν από την τεχνητή νοημοσύνη . Επιπλέον, μειώνεται η ζήτηση για πτυχία, διευρύνοντας τις ευκαιρίες.

5.Δεξιότητες

Μύθος: Η τεχνητή νοημοσύνη υποβαθμίζει τις δεξιότητες των εργαζομένων.

Πραγματικότητα: Το AI απελευθερώνει τους εργαζομένους από κουραστικές εργασίες, δίνοντάς τους χώρο να αναπτύξουν πιο σύνθετες δεξιότητες. Π.χ., ένας χειριστής δεδομένων μπορεί να εξελιχθεί σε αναλυτή δεδομένων.

6.Αυτοματοποίηση

Μύθος: Η τεχνητή νοημοσύνη απαξιώνει τις θέσεις με υψηλό βαθμό αυτοματοποίησης.

Πραγματικότητα: Οι μισθοί αυξάνονται και οι θέσεις αυτές γίνονται πιο σύνθετες και δημιουργικές, καθιστώντας τους εργαζόμενους πιο πολύτιμους.

Ήπια ανάπτυξη της απασχόλησης ως πλεονέκτημα;

Σε χώρες με μειούμενο πληθυσμό σε ηλικία εργασίας, η ηπιότερη ανάπτυξη θέσεων τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να είναι επωφελής. Η αύξηση παραγωγικότητας μπορεί να ενισχύσει το εργατικό δυναμικό και να καλύψει κενά που δεν θα μπορούσαν αλλιώς να καλυφθούν.

Ο Άτκινσον τονίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «στρατηγική ανάπτυξης και όχι μόνο αποδοτικότητας». Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να βοηθούν τους εργαζομένους να προσαρμοστούν και να συνεργάζονται για νέες ευκαιρίες και αγορές.

«Είναι κρίσιμο να αποφύγουμε τη παγίδα της χαμηλής φιλοδοξίας. Αντί να περιοριζόμαστε στην αυτοματοποίηση παλαιών εργασιών, ας δημιουργήσουμε τις νέες θέσεις και βιομηχανίες του μέλλοντος», σημειώνει η έκθεση.

«Η τεχνητή νοημοσύνη, αν χρησιμοποιηθεί δημιουργικά, θα μπορούσε να πυροδοτήσει μία άνθηση νέων θέσεων και επιχειρηματικών μοντέλων. Για παράδειγμα, τα 2/3 των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ σήμερα δεν υπήρχαν το 1940.»

Από το «Economiastas»

Οι μυστικές υπηρεσίες της Κίνας κάνουν… σπριντ τεχνητής νοημοσύνης για να ισχυροποιηθούν

Μια νέα έκθεση έρχεται εν μέσω αυξανόμενης ανησυχίας για το πώς η Κίνα θα χρησιμοποιήσει νέα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για την ενίσχυση της δράσης των μυστικών υπηρεσιών της σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει σε δυνατότητες ΑΙ τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες.

Οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες έχουν επενδύσει σημαντικά στην τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργήσουν νέα εργαλεία για την επιτάχυνση της ανάλυσης, την έγκαιρη προειδοποίηση για απειλές και ενδεχομένως τη βοήθεια στη διαμόρφωση επιχειρησιακών σχεδίων κατά τη διάρκεια ενός πολέμου σύμφωνα με την έκθεση της Insikt Group της Recorded Future.

Η έκθεση αυτή μελετά την κυβερνοασφάλεια και άλλες απειλές από έθνη-κράτη, τρομοκράτες και εγκληματικές ομάδες, έρχεται εν μέσω αυξανόμενης ανησυχίας για το πώς οι κινεζικές υπηρεσίες κατασκοπείας θα χρησιμοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη για την ενίσχυση μυστικών ενεργειών, καθώς και οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών υιοθετούν την τεχνολογία.

Η Κίνα, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ελπίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια της ανάλυσης των πληροφοριών της, επιτρέποντάς της να συλλέγει περισσότερες πληροφορίες και να τις αναλύει ταχύτερα και φθηνότερα.

Η έρευνα
Όπως αναφέρουν σε ρεπορτάζ τους οι New York Times οι ερευνητές εξέτασαν αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας του κινεζικού στρατού, δημόσια διαθέσιμα συμβόλαια και άλλο υλικό για να κατανοήσουν καλύτερα πώς ο στρατός και οι υπηρεσίες πληροφοριών της Κίνας έχουν επενδύσει στην τεχνητή νοημοσύνη.

Η Recorded Future διαπίστωσε ότι η Κίνα πιθανώς χρησιμοποιεί ένα μείγμα μεγάλων γλωσσικών μοντέλων, τεχνολογίας που μπορεί να αναλύσει τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να επικοινωνήσει τα αποτελέσματά της σε ανθρώπινη γλώσσα. Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης της Metα (Facebook, Instagram, WhatsApp, Threads) και της OpenAI (ChatGPT) πιστεύεται ότι συγκαταλέγονται στα αμερικανικά μοντέλα που χρησιμοποιεί η Κίνα, μαζί με κινεζικά μοντέλα όπως τα DeepSeek, Zhipu AI και άλλα.

Η CIA και άλλες αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες έχουν εντείνει τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, τόσο για να βελτιώσουν την αναλυτική εργασία όσο και για να βοηθήσουν τους πράκτορες του εξωτερικού να παραμείνουν άγνωστοι. Ένα εργαλείο που αναπτύχθηκε από την CIA έχει σχεδιαστεί για να βοηθά τους αναλυτές να αξιολογούν τις θέσεις ξένων ηγετών, δημιουργώντας εικονικές εκδόσεις των αξιωματούχων που τροφοδοτούνται από τεχνητή νοημοσύνη.

Το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι αναθέτει σύμβαση 200 εκατομμυρίων δολαρίων στην OpenAI. Η εταιρεία, σε ανακοίνωσή της, ανέφερε ότι η πρωτοβουλία OpenAI για την κυβέρνηση θα χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση των διοικητικών λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης, αλλά και για τη βελτίωση της εργασίας σε προγράμματα στρατιωτικών προμηθειών και την υποστήριξη της «προληπτικής κυβερνοάμυνας».

Πρώην αξιωματούχοι των Αμερικανών μυστικών υπηρεσιών έχουν δηλώσει ότι ο μεγάλος πληθυσμός της Κίνας της έχει δώσει εδώ και καιρό ένα πιθανό πλεονέκτημα έναντι των αμερικανικών υπηρεσιών κατασκοπείας, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να είναι και το πεδίο δράσης. Τα μοντέλα γενετικής τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να σαρώσουν τεράστιες ποσότητες συλλεγόμενων πληροφοριών επικοινωνιών και να θέσουν σε ουρά τις πιο ενδιαφέρουσες πληροφορίες για να τις εξετάσουν οι ανθρώπινοι αναλυτές.

Ορισμένοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ δήλωσαν ότι η επένδυση της Κίνας στην τεχνητή νοημοσύνη δεν ήταν έκπληξη, δεδομένης της δυνατότητάς της να βελτιώσει τις αναλυτικές αξιολογήσεις. Ωστόσο, η έκθεση Recorded Future βρήκε συγκεκριμένα παραδείγματα για το πώς η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μεγάλα γλωσσικά μοντέλα και παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη όχι μόνο για να βελτιώσει την ανάλυση των πληροφοριών της, αλλά και για να βοηθήσει τους στρατιωτικούς διοικητές να βελτιώσουν τη στόχευση και τα επιχειρησιακά σχέδια.

Τα μοντέλα
Τον Οκτώβριο, η Ακαδημία Επιστήμης και Έρευνας Πυρομαχικών της Κίνας υπέβαλε αίτηση ευρεσιτεχνίας για τη χρήση διαφόρων μορφών πληροφοριών για την εκπαίδευση ενός στρατιωτικού μοντέλου. Η αίτηση αναφέρεται στους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το μοντέλο, όπως με την εκπόνηση επιχειρησιακών σχεδίων και την υποβοήθηση των αναλυτών πληροφοριών πεδίου μάχης να αναλύουν φιλικές και εχθρικές δυνάμεις, σύμφωνα με τη Ζόι Χάβερ, συγγραφέα της μελέτης και ανώτερη αναλύτρια πληροφοριών απειλών στον Όμιλο Insikt.

«Αυτό ήταν πολύ ευρύ και προοριζόταν να εφαρμοστεί σε ολόκληρο τον κύκλο πληροφοριών» αναφέρει η Χάβερ. Τα τελευταία δύο χρόνια, η Κίνα έχει αυστηροποιήσει τον έλεγχο των πληροφοριών σχετικά με το τι έχουν αποκτήσει οι στρατιωτικές και οι υπηρεσίες πληροφοριών της. Έτσι, ενώ η Recorded Future ήταν συχνά σε θέση να δει την προμήθεια μοντέλων και διακομιστών γενετικής τεχνητής νοημοσύνης από τον στρατό, δεν ήταν πάντα σαφές πώς θα χρησιμοποιούνταν η τεχνολογία. Αλλά ορισμένοι κινέζοι εργολάβοι φαινόταν να έχουν μεγάλες φιλοδοξίες.

Οι στρατιωτικές και οι υπηρεσίες πληροφοριών της Κίνας φαίνεται να έχουν στραφεί γρήγορα από δυτικής αρχιτεκτονικής και τεχνολογίας συστήματα τεχνητής νοημοσύνης στο επαναστατικό μοντέλο της κινεζικής εταιρείας DeepSeek η οποία παρουσίασε ένα μοντέλο που ανταγωνίζεται το μοντέλο της OpenAI με πιο αποδοτικό σε πόρους και χαμηλού κόστους τρόπο.

Η δράση
Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το μοντέλο της DeepSeek εκτοξεύτηκε τον Ιανουάριο. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, εμφανίστηκαν αρχεία στρατιωτικών προμηθειών που έδειχναν ότι κινεζικές εταιρείες υιοθετούσαν γρήγορα την τεχνολογία της DeepSeek. Ταυτόχρονα, οι αμερικανικές εταιρείες έχουν λάβει μέτρα κατά της χρήσης των μοντέλων τους από την Κίνα.

Η OpenAI ανέφερε πρόσφατα ότι εντόπισε αρκετές προσπάθειες, πιθανότατα προερχόμενες από την Κίνα, οι οποίες προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης της με κακόβουλους τρόπους. Οι προσπάθειες αυτές ήταν ένας συνδυασμός εκστρατειών επιρροής και παρακολούθησης, σύμφωνα με την OpenAI. Μία από αυτές προσπάθησε να χρησιμοποιήσει το ChatGPT για να δημιουργήσει σχόλια σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την κατάργηση της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ.

Για να εκπαιδεύσει ένα μοντέλο ώστε να παρέχει ουσιαστική εικόνα για τις πληροφορίες, μια κυβέρνηση πρέπει να της δώσει πρόσβαση στα δεδομένα πληροφοριών της, κάτι που μπορεί να είναι δύσκολο, διατηρώντας παράλληλα το διαβαθμισμένο υλικό ασφαλές.

Τα κινεζικά προϊόντα πληροφοριών συχνά εμποτίζονται με την ιδεολογία του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος. Η Ζόι Χάβερ είπε ότι ένα μοντέλο που εκπαιδεύεται με βάση τέτοιες αναφορές θα παρήγαγε μεροληπτικές πληροφορίες με τον ίδιο τρόπο. Αλλά το αν η κινεζική κυβέρνηση το βλέπει αυτό ως πρόβλημα είναι ένα άλλο ερώτημα.

«Ορισμένοι Κινέζοι ερευνητές δημόσιας ασφάλειας μιλούν για τη χρήση του ChatGPT για πληροφορίες και ανησυχούν για το πώς η αντικειμενικότητα, η ουδετερότητα, ο νεοφιλελευθερισμός και οι καπιταλιστικές αξίες θα μπορούσαν να διεισδύσουν στο έργο των κινεζικών πληροφοριών εάν χρησιμοποιούν ξένα μοντέλα» εξηγεί η Χάβερ.

Naftemporiki.gr

Οι πυρκαγιές απειλούν την ποιότητα των υδάτων έως και 8 χρόνια μετά

Οι ρύποι που αφήνουν πίσω τους οι πυρκαγιές συνεχίζουν να δηλητηριάζουν ποτάμια για πολύ περισσότερο καιρό από ό,τι εκτιμούσαν οι επιστήμονες. Αυτό εντόπισε αμερικανική μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο «Nature Communications Earth & Environment».

Οι ερευνητές γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι η στάχτη από πυρκαγιές και η καταστροφή του εδάφους συμβάλλουν στην υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων. Ωστόσο, προηγούμενες έρευνες στις ΗΠΑ είχαν – σε μεγάλο βαθμό – περιοριστεί σε πολιτειακές και δημοτικές μελέτες, όπου πόλεις και κωμοπόλεις είχαν ελέγξει την ποιότητα του νερού σε τοπικά ρέματα και ποτάμια έπειτα από μεγάλες πυρκαγιές.

Με επικεφαλής το Συνεργατικό Ινστιτούτο Ερευνών Περιβαλλοντικών Επιστημών (CIRES) του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, οι ερευνητές ανέλυσαν την ποιότητα του νερού σε περισσότερα από 100.000 δείγματα νερού από 500 λεκάνες απορροής στις δυτικές ΗΠΑ, τα μισά από καμένες λεκάνες απορροής ποταμών και τα μισά από μη καμένες. Μέτρησαν τα επίπεδα οργανικού άνθρακα, αζώτου, φωσφόρου και ιζημάτων, καθώς και τη θολότητα κάθε δείγματος. Στη συνέχεια δημιούργησαν μοντέλα βασισμένα σε δεδομένα για να μετρήσουν πόσο άλλαξαν οι ρύποι σε κάθε λεκάνη πριν και μετά τις πυρκαγιές.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι λεκάνες απορροής χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ανακάμψουν μετά τις πυρκαγιές από ό,τι είχαν διαπιστώσει προηγούμενες μελέτες. Ρύποι όπως ο οργανικός άνθρακας και ο φώσφορος, και η θολότητα του νερού είναι σημαντικά αυξημένα κατά τα πρώτα ένα έως πέντε χρόνια μετά την πυρκαγιά. Το άζωτο και τα ιζήματα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση έως και οκτώ χρόνια έπειτα από μία πυρκαγιά. Οι επιπτώσεις των πυρκαγιών ήταν χειρότερες στις δασικές περιοχές.

«Μπορεί να χρειαστούν δύο έως και οκτώ χρόνια για να γίνουν πλήρως αισθητές οι επιπτώσεις», σημειώνει ο Μπεν Λίβνε, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο Μπόλντερ. «Μερικές φορές μπορεί να είναι μία καθυστερημένη επίδραση, δηλαδή δεν συμβαίνει αμέσως, ενώ άλλες φορές χρειάζεται μία αρκετά μεγάλη καταιγίδα που θα κινητοποιήσει αρκετούς από τους εναπομείναντες ρύπους», προσθέτει.

ΠΗΓΗ: tanea.gr

Η τεχνητή νοημοσύνη προβλέπει το προσδόκιμο ζωής σε ασθενείς με καρκίνο

Επιστήμονες χρησιμοποίησαν την τεχνητή νοημοσύνη και συγκεκριμένα μία ανάλυση του προσώπου των ασθενών με καρκίνο για να προβλέψουν τα αποτελέσματα επιβίωσης και να τα συγκρίνουν με τις αντίστοιχες προβλέψεις των γιατρών.

Οι ερευνητές, σύμφωνα με τους Financial Times χρησιμοποίησαν έναν ειδικό αλγόριθμο για να μετρήσουν τη βιολογική ηλικία των ατόμων και διαπίστωσαν ότι τα χαρακτηριστικά των πασχόντων από καρκίνο εμφανίζονταν κατά μέσο όρο περίπου πέντε χρόνια μεγαλύτερα από τις χρονολογικές τους ηλικίες.

Το νέο τεχνολογικό εργαλείο, γνωστό ως FaceAge, αποτελεί μέρος μιας αυξανόμενης προσπάθειας για τη χρήση εκτιμήσεων της γήρανσης στα σωματικά όργανα ως λεγόμενων βιοδεικτών πιθανών κινδύνων ασθενειών. Οι εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη έχουν ενισχύσει αυτές τις προσπάθειες λόγω της ικανότητάς της να μαθαίνει από μεγάλα σύνολα δεδομένων υγείας και να κάνει προβλέψεις κινδύνου με βάση αυτά.

Η έρευνα έδειξε ότι οι πληροφορίες που προέρχονται από φωτογραφίες προσώπων θα μπορούσαν να έχουν «κλινική σημασία», δήλωσε ο Hugo Aerts, συν-επικεφαλής συγγραφέας μιας εργασίας σχετικά με τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Lancet Digital Health τον περασμένο μήνα.

«Αυτή η εργασία καταδεικνύει ότι μια φωτογραφία όπως μια απλή selfie περιέχει σημαντικές πληροφορίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενημέρωση της κλινικής λήψης αποφάσεων και των σχεδίων φροντίδας για ασθενείς και γιατρούς», δήλωσε ο Aerts, διευθυντής Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ιατρική στο Mass General Brigham με έδρα τη Μασαχουσέτη.

«Το πόσο χρονών φαίνεται κάποιος σε σύγκριση με τη χρονολογική του ηλικία έχει πραγματικά σημασία — άτομα με FaceAges που είναι νεότερα από τη χρονολογική τους ηλικία τα πηγαίνουν σημαντικά καλύτερα μετά από τη θεραπεία του καρκίνου», πρόσθεσε.

Οι επιστήμονες εκπαίδευσαν το FaceAge σε 58.851 φωτογραφίες υγιών ατόμων από δημόσια σύνολα δεδομένων. Στη συνέχεια, δοκίμασαν τον αλγόριθμο σε 6.196 ασθενείς με καρκίνο, χρησιμοποιώντας φωτογραφίες που τραβήχτηκαν κατά την έναρξη της ακτινοθεραπείας.

Μεταξύ των ασθενών με καρκίνο, όσο μεγαλύτερος ήταν ο FaceAge, τόσο χειρότερο ήταν το αποτέλεσμα επιβίωσης, ακόμη και μετά την προσαρμογή για τη χρονολογική ηλικία, το φύλο και τον τύπο καρκίνου. Το αποτέλεσμα ήταν ιδιαίτερα έντονο για άτομα που φαίνονταν άνω των 85 ετών.

Στη συνέχεια, οι επιστήμονες ζήτησαν από 10 κλινικούς γιατρούς και ερευνητές να προβλέψουν εάν οι ασθενείς που λαμβάνουν ακτινοθεραπεία για προχωρημένους καρκίνους θα ήταν ζωντανοί μετά από έξι μήνες. Οι αξιολογητές είχαν δίκιο περίπου στο 61% του χρόνου όταν είχαν πρόσβαση μόνο σε μια φωτογραφία του ασθενούς, αλλά αυτό βελτιώθηκε στο 80% όταν είχαν και ανάλυση FaceAge.

Πιθανοί περιορισμοί του FaceAge περιλαμβάνουν μεροληψίες στα δεδομένα και την πιθανότητα οι μετρήσεις να αντικατοπτρίζουν σφάλματα στο μοντέλο και όχι πραγματικές διαφορές μεταξύ χρονολογικής και βιολογικής ηλικίας, ανέφερε η ερευνητική ομάδα. Οι επιστήμονες δοκιμάζουν τώρα την τεχνολογία σε ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών, ενώ παράλληλα αξιολογούν την ικανότητά της να προβλέπει ασθένειες, τη γενική κατάσταση της υγείας και τη διάρκεια ζωής.

Μαρία Γκουρτσιλίδου

Τελικά ούτε οι κατσαρίδες θα επιβιώσουν από μια πυρηνική καταστροφή

Υπάρχει η εντύπωση ότι από μια ενδεχόμενη πυρηνική έκρηξη, ο μόνος ζωντανός οργανισμός που θα επιβιώσει είναι οι κατσαρίδες. Μύθος! Επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι αν και πολύ πιο ανθεκτικές από τον άνθρωπο, ούτε οι κατσαρίδες είναι σε θέση ν’ αντιμετωπίσουν τις ολέθριες συνέπειες μιας πυρηνικής καταστροφής.

Μπορεί ν’ ακούγεται κάπως υπερβολικό, όμως οι κατσαρίδες είναι έντομα που αξίζουν το σεβασμό μας, όταν ξεπερνούμε το πρώτο στάδιο (της αηδίας) και περνάμε στο δεύτερο, των ευρημάτων επιστημονικών ερευνών που αποκαλύπτουν πως είναι πραγματικά ξεχωριστές.

Για παράδειγμα, έχει αποκαλυφτεί πως οι κατσαρίδες δεν είναι βρώμικες. Παράγουν διαρκώς υγρό που καθαρίζει το σώμα τους. Έχουν συλλογική σκέψη αποφάσεων και όταν πεθαίνουν (παρεμπιπτόντως, είναι από τα πιο ανθεκτικά έντονα -μπορούν να ζήσουν χωρίς κεφάλι), αφήνουν μυρωδιά που “καλεί” άλλες κατσαρίδες

Οι κατσαρίδες έχουν επίσης, τεράστια αναπαραγωγική ικανότητα και σε συνδυασμό ότι δεν πεθαίνουν εύκολα -ούτε από χημικές ουσίες-, συν το γεγονός ότι αντέχουν μεγάλες ποσότητες ακτινοβολίας (6 με 15 υψηλότερη από αυτές που αντέχουμε εμείς), κυκλοφορούν ως αυτές που μπορούν να επιβιώσουν και πυρηνικού πολέμου.

Η εντομολόγος Δρ Jessica Ware αποκάλυψε στο Tech Support του WIRED την αλήθεια πίσω από την πεποίθηση μας πως οι κατσαρίδες θα θάψουν όλα τα είδη.

«Πιθανότατα όχι. Η ζέστη και η ραδιενέργεια θα είναι σε επίπεδα που τελικά, θα τις σκοτώσουν.

Ωστόσο, ξέρουμε ότι οι κατσαρίδες μπορούν να αντέξουν μεγάλα επίπεδα ραδιενέργειας, όπως και ότι μπορούν να ζήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς τροφή.

Πολλές έχουν αυτά τα όργανα στο σώμα τους που λέγονται mycetocytes . Τους επιτρέπει να αποθηκεύουν τροφή που καταναλώνουν ως άζωτο. Κατά τις περιόδους περιβαλλοντικού στρες (πχ έλλειψη τροφής, ακραίες θερμοκρασίες) ή όταν δεν έχουν διαθέσιμο φαγητό, στην ουσία επαναμεταβολίζουν την τροφή που έχουν στα mycetocytes».

Τα mycetocytes είναι εξειδικευμένα κύτταρα που βρίσκονται κυρίως στο λιπώδες σώμα ή σε ειδικές δομές που ονομάζονται bacteriomes (βακτηριώματα). Αυτά τα κύτταρα φιλοξενούν συμβιωτικούς μικροοργανισμούς, όπως το βακτήριο Blattabacterium, το οποίο είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό των κατσαρίδων.

Οι κατσαρίδες αποθηκεύουν ουρικό οξύ (μια ένωση πλούσια σε άζωτο) στο λιπώδες σώμα τους, το οποίο λειτουργεί ως αποθήκη αζώτου. Το ουρικό οξύ παράγεται ως απόβλητο από το μεταβολισμό πρωτεϊνών, αλλά αντί να αποβάλλεται πλήρως, μπορεί να αποθηκευτεί και να επαναχρησιμοποιηθεί.

Οι συμβιωτικοί μικροοργανισμοί στα mycetocytes (πχ το βακτήριο Blattabacterium) βοηθούν στην ανακύκλωση του αζώτου.

«Οι κατσαρίδες μπορούν να τρώνε ό,τι υπάρχει ήδη μέσα τους. Αντί να εκκρίνουν, αυτό που κάνουν είναι να αποθηκεύουν τα περιεχόμενα στα mycetocytes. Υπάρχουν λοιπόν, κάποια είδη κατσαρίδων που δεν έχουν εκκρίσεις. Αυτό έχει οδηγήσει στο μύθο πως μπορούν να επιβιώσουν και πυρηνικού πολέμου.

Πιθανότατα θα τα πάνε πολύ καλύτερα από εμάς. Αυτό είναι το σίγουρο».

Πηγή: News24/7

Φάλαινες με…. εμμηνόπαυση!

 H έρευνα ενισχύει μια χρόνια θεωρία, τη λεγόμενη «υπόθεση της γιαγιάς» σε κάποια είδη θηλαστικών, κατά την οποία τα μεγαλύτερα σε ηλικία θηλυκά «παραιτούνται» από την αναπαραγωγική διαδικασία για να βοηθήσουν την οικογένειά τους.

Αν ο στόχος των ειδών είναι η διαιώνισή τους, τότε γιατί κάποια από αυτά σταματούν να αναπαράγονται χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες πριν από το τέλος της ζωής τους;

Οι επιστήμονες φέρεται πως έλυσαν, τουλάχιστον στις φάλαινες, το μυστήριο της εμμηνόπαυσης.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature και βασίζεται στην εξέταση πέντε κητωδών, η εμμηνόπαυση πιθανώς εξελίχθηκε ώστε να επιτρέπει στις φάλαινες να ζουν περισσότερα χρόνια προκειμένου να βοηθούν στην φροντίδα της οικογένειας.

Κοινώς, όπως το θέτουν απλά οι επιστήμονες του πανεπιστημίου του Έξετερ, η εμμηνόπαυση επιτρέπει στις φάλαινες να γίνουν γιαγιάδες για τη φροντίδα των παιδιών τους και το «μπεϊμπισίτινγκ» των εγγονιών τους. Αυτό σημαίνει, όπως υποστηρίζουν, πως κάποια θηλυκά καταλήγουν να ζουν έως τα 80 τους, ενώ τα αρσενικά τους έχουν πεθάνει από τα 40 τους.

«Η εξέλιξη της εμμηνόπαυσης και της μακράς μετα-αναπαραγωγικής ζωής θα μπορούσε να συμβεί μόνον υπό πολύ συγκεκριμένες συνθήκες», όπως σε μια κοινωνική δομή όπου τα θηλυκά βρίσκονται σε «στενή επαφή με τα παιδιά και τα εγγόνια τους», εξηγεί ο Ντάρεν Κροφτ, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Έξετερ και επικεφαλής του Κέντρου Ερευνών για τις Φάλαινες.

«Αυτό που έγινε σ’αυτήν την έρευνα ήταν να χρησιμοποιηθεί μια πραγματικά ισχυρή μέθοδος, η συγκριτική μέθοδος, κατά την οποία εξετάστηκαν είδη οδοντοτών φαλαινών (ή οδοντοφόρων, όσες δηλαδή έχουν δόντια και κυνηγούν τη λεία τους, σε αντίθεση με τις μπαλενοφόρες) που περνούν εμμηνόπαυση συγκρινόμενα με είδη που δεν περνούν», σημειώνει η Ρεμπέκα Σίαρ, δημογράφος στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου – η οποία δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.

Τα είδη φάλαινας με εμμηνόπαυση που μελετήθηκαν ήταν η φάλαινα-πιλότος, η μπελούγκα, η όρκα, η ψευδόρκα και η φάλαινα-μονόκερος (narwhal).

Σύμφωνα με την έρευνα, η «εμμηνόπαυση στα αρσενικά» δεν εξελίχθηκε με τον ίδιο τρόπο, καθώς οι αρσενικές φάλαινες δεν ανήκουν στην ίδια κοινωνική ομάδα με τα παιδιά ή τα εγγόνια τους.

«Οπότε (τα αρσενικά) δεν έχουν στην πραγματικότητα την ευκαιρία να παρέχουν μέχρι αργά στη ζωή τους βοήθεια στην οικογένειά τους, συνεπώς η εξέλιξη τα ευνόησε να συνεχίσουν να αναπαράγονται μέχρι το τέλος της ζωής τους» σημειώνει ο Κροφτ.

Τα ευρήματα της έρευνας ενισχύουν μια χρόνια θεωρία, τη λεγόμενη «υπόθεση της γιαγιάς» σε κάποια είδη θηλαστικών, κατά την οποία τα μεγαλύτερα σε ηλικία θηλυκά «παραιτούνται» από την αναπαραγωγική διαδικασία για να συμβάλλουν στην ανατροφή των εγγονιών τους.

«Είναι δύσκολο να κατανοήσουμε την εξέλιξη οποιουδήποτε γνωρίσματος των ειδών επειδή δεν υπάρχει μηχανή του χρόνου», εξηγεί η Σίαρ που έχει πραγματοποιήσει έρευνα για την «υπόθεση της γιαγιάς» σε ανθρώπους στη Γκάμπια, διαπιστώνοντας ότι τα παιδιά που είχαν μια γιαγιά από τη μητέρα τους στη ζωή τους είχαν καλύτερη ανατροφή και υψηλότερο ποσοστό επιβίωσης.

Πηγή: Kathimerini.gr/Washington Post/SkyNews

Γλώσσα ή διάλεκτος;

 

Γράφει ο Σπύρος Αρμοστής, Επίκουρος Καθηγητής , Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο  Κύπρου

Έναν που τα πράματα που μας ρωτούν πολλές φορές τους γλωσσολόγους στην Κύπρον ένι το εάν τα κυπριακά εν’ γλώσσα ή διάλεκτος. Η απάντηση ένι ότι η ίδια η ερώτηση εν’ λάθος: τίποτε έννενι γλώσσα ή διάλεκτος που την φύσην του· τούτοι οι όροι εν’ απλώς ρόλοι που παίζουν μες στην κοινωνίαν θκυο γλωσσικές ποικιλίες. Τούτος ο όρος «γλωσσική ποικιλία» εν’ ο επιστημονικός όρος που χρησιμοποιούμεν στην γλωσσολογίαν για την όποιαν μορφήν γλώσσας, άσχετα αν παίζει τον ρόλον γλώσσας ή διαλέκτου. Για παράδειγμαν, η γλωσσική ποικιλία την οποίαν ονομάζουμεν οι γλωσσολόγοι «κυπριακή αραβική» (πὀν’ η γλώσσα των Μαρωνιτών του Κορματζ̆ίτη) εθεωρείτουν διάλεκτος της αραβικής παλιά, ενώ που το 2008 που την αναγνώρισεν η Κυπριακή Δημοκρατία ως μειονοτικήν της γλώσσαν, θεωρείται πιον γλώσσα. Αλλά τζ̆αι πριν τζ̆αι ύστερα που το 2008, εν’ η ίδια γλωσσική ποικιλία.

Ο κόσμος φαντάζεται την διάλεκτον σαν κάποιαν τερατογένεσην πάνω στο σώμαν μιας γλώσσας. Για παράδειγμαν, φαντάζεται την κυπριακήν ελληνικήν να ’ν’ κάτι σαν μισός άνθρωπος που εβλάστησεν πάνω στο σώμαν νιου άλλου ανθρώπου (εν προκειμένω της κοινής νεοελληνικής, που θεωρείται γλώσσα) τζ̆αι άρα χωρίς την γλώσσαν, η διάλεκτος εν υφίσταται: εν’ λειψιμιός άνθρωπος, όι σωστός. Άρα φαντάζουνται την διάλεκτον σαν έναν συνονθύλευμαν που παραφθορές που έπαθεν το σώμαν της γλώσσας (ξέρετε: κανέναν τζ̆αι, κανέναν τελικόν νι κ.λπ.). Τούτα ούλλα όμως εν’ τέλλεια αντιεπιστημονικά, αφού οι διαλέκτοι ιστορικά μιλώντας εν επροκύψαν ως αλλοίωση της γλώσσας. Στην περίπτωσην μας, ιστορικά μιλώντας, η δημοτική, τα κυπριακά, τα κρητικά, τα ποντιακά κ.λπ. έχουν την ίδιαν μάναν (την μεσαιωνικήν ελληνικήν) τζ̆αι αναπτυχθήκασιν ούλλες (τζ̆αι η δημοτική τζ̆αι οι υπόλοιπες) ως ξεχωριστά (τζ̆αι άρα ολοκληρωμένα) λεξικογραμματικά συστήματα με πολλές ομοιότητες φυσικά αλλά τζ̆αι πολλές διαφορές (τζ̆αι μάλιστα η επιστήμη ξέρει πολλά καλά ότι γραμματικούς κανόνες εν έσ̆ει μόνον η δημοτική, αλλά φυσικότατα τζ̆αι ούλλες οι διαλέκτοι άσχετα αν δεν τους βρίσκει ο κόσμος γραμμένους κάπου). Άρα ο σωστός τρόπος να φανταστούμεν την σχέσην γλώσσας τζ̆αι διαλέκτου, έννενι με το να πούμεν ότι η γλώσσα εν’ ένας σωστός άνθρωπος, ενώ η διάλεκτος εν’ μια παραφυάδα πάνω στο σώμαν της γλώσσας· πιο σωστόν εννά ήταν να τες φανταστούμεν σαν θκυο ξεχωριστούς ανθρώπους, ας πούμεν θκυο κοπέλλες. Άρα το πραγματικόν ερώτημαν ένι γιατί την μιαν κοπέλλαν λαλούμεν την γλώσσαν ενώ την άλλην διάλεκτον; Έσ̆ει κάτι το DNA της μιας που να την κάμνει να ’ν’ γλώσσα, ενώ της άλλης το DNA της κάμνει την να ’ν’ διάλεκτος; Η απάντηση ένι πως όι. Εν’ σαν να λαλείτε σε έναν γενετιστήν να πιάσει γαίμαν που τον Βασιλιάν Κάρολον τζ̆αι να εντοπίσει τι έσ̆ει στο γαίμαν του που τον κάμνει βασιλιάν. Ο γενετιστής εννά σου απαντήσει ότι σίουρα το γαίμαν του εν’ κότσ̆ινον (εν έσ̆ει γαλάζ̆ιον γαίμαν) αλλά εν έσ̆ει κάτι που τον κάμνει βασιλιάν. Μπόρει να σου φκάλει ότι που το DNA του φαίνεται ότι εν’ γιος της Ελισάβετ, αλλά το ότι άτομα μες τζ̆είνον το γένος γίνουνται βασιλιάες εν’ μια κοινωνική σύμβαση τζ̆αι όι κάτι στην φύσην τους. Σκεφτείτε στο μέλλον αν γινεί βασιλιάς ο Γουίλιαμ τζ̆αι κάμουν του γενετικήν ανάλυσην τζ̆είνου τζ̆αι του πρίγκιπα Χάρι. Η ανάλυση εν θα δείξει κάτι στο γαίμαν του Γουίλιαμ που να τον κάμνει βασιλιάν τζ̆αι που εν υπάρχει στο γαίμαν του Χάρι που εν θα ’ναι βασιλιάς. Το αντίστοιχον στην περίπτωσην της γλώσσας εννά ήταν να δώσεις θκυο γλωσσικές ποικιλίες σε έναν γλωσσολόγον να τες αναλύσει λεξικογραμματικά τζ̆αι να αποφανθεί ποια εν’ γλώσσα τζ̆αι ποια εν’ διάλεκτος. Η απάντηση του γλωσσολόγου εν’ η ίδια με του γενετιστή: εν’ μια κοινωνική σύμβαση τούτοι οι ρόλοι τζ̆αι όι κάτι που εντοπίζεις στην φύσην της Χ, Ψ γλωσσικής ποικιλίας.

Γλώσσα εν’ μια διάλεκτος με στρατόν τζ̆αι στόλο

 Max Weinreich

Άμαν σου φέρνουν θκυο γλωσσικές ποικιλίες για να τους πεις αν έχουν σχέσην γλώσσας τζ̆αι διαλέκτου, υπάρχει περίπτωση να θεωρούνται κοινωνικά τζ̆αι οι θκυο γλώσσες. Για παράδειγμαν αν σου φέρουν την κοινήν νεοελληνικήν τζ̆αι την πρότυπην τουρκικήν, εννά τους πεις ότι εν’ τζ̆αι οι θκυο γλώσσες, που μάλιστα εν έχουν γενετικήν σχέσην μεταξύν τους. Το ερώτημαν συνήθως όμως τίθεται για συγγενικές γλωσσικές ποικιλίες. Λαλούν σου, πόσον διαφορετικές πρέπει αν ένουν για να τες θεωρήσεις ξεχωριστές γλώσσες; Η απάντηση ένι ότι ούτε οι διαφορές εν παίζουν ρόλον ούτε το εάν υπάρχει αμοιβαία κατανοησιμότητα. Μπορεί να υπάρχουν τεράστιες διαφορές αλλά να θεωρούνται διαλέκτοι της ίδιας γλώσσας, όπως για παράδειγμαν η καντονέζικη τζ̆αι η μανδαρινική κινεζική που εν’ τόσον λεξικογραμματικά διαφορετικές όσον π.χ. η αγγλική που την γαλλικήν, αλλά θεωρούνται η ίδια γλώσσα, έστω τζ̆αι εάν οι ομιλητές της μιας εν καταλάβουν την διάλεκτον των άλλων. Αντίστροφα, μπορεί οι λεξικογραμματικές διαφορές να μέννεν’ έντονες, τζ̆αι όμως να θεωρούνται διαφορετικές γλώσσες, όπως στην περίπτωσην της νορβηγικής τζ̆αι της δανέζικης που μοιάζουν πολλά τζ̆αι που οι ομιλητές των οποίων συνεννοούνται εύκολα. Μπορεί τζ̆αι οι διαφορές να ’ν’ ελάχιστες, όπως στην περίπτωσην της σερβικής, κροατικής, βοσνιακής, τζ̆αι της μαυροβουνιακής, που κάποτε ήταν γνωστές ως μια γλώσσα που ονομάζετουν σερβοκροατική, αλλά εδιασπάστηκεν μετά την διάσπασην της Γιουγκοσλαβίας. Τούτες οι τέσσερις γλώσσες εν’ πανομοιότυπες, τζ̆αι οι ομιλητές τους συνεννοούνται μια χαρά. Το ότι εν’ ξεχωριστές γλώσσες εν’ επειδή τα νέα κράτη επιλέξαν την ελαφρώς διαφορετικήν μορφήν της σερβοκρατικής της περιοχής τους να την κάμουν επίσημην γλώσσαν.

Άρα τελικά, το τι θεωρείται γλώσσα τζ̆αι τι διάλεκτος εν’ καθαρά θέμαν κοινωνιοπολιτικόν παρά γλωσσικόν. Έσ̆ει να κάμει όι με την φύσην μιας γλωσσικής ποικιλίας, αλλά με ιστορικές, πολιτικές τζ̆αι κοινωνικές συνθήκες που εδώσαν τον ρόλον της γλώσσας σε μιαν γλωσσικήν ποικιλίαν (η οποία διαφορετικά εννά εθεωρείτουν διάλεκτος). Εν’ γι’ αυτόν που ο γλωσσολόγος Max Weinreich εκατάληξεν ότι «γλώσσα εν’ μια διάλεκτος με στρατόν τζ̆αι στόλον».

close