Ό ύπνος ίσως να φαντάζει ενίοτε μοναχικός, αλλά ποτέ δεν είναι, γιατί στο πρόσωπό μας τα ακάρεα μας κρατάνε παρέα, κάνοντας το δικό τους μικρό πάρτι.

Παρότι δεν μπορείτε να δείτε ή να αισθανθείτε αυτά τα όντα, που ονομάζονται ακάρεα demodex, τα έχετε σε όλο σας το σώμα. Μικρότερα από μια καρφίτσα, τα μικροσκοπικά ασπόνδυλα, τα οποία έχουν μήκος περίπου 0,15 χιλιοστά έως 0,4 χιλιοστά, ζουν γύρω από τα εξωτερικά μέρη των θυλάκων των τριχών και τρέφονται με το ελαιώδες περιεχόμενό τους.

Οι φίλοι μας τα ακάρεα

«Ενώ κοιμόμαστε, βγαίνουν έξω και είναι πολύ χαρούμενα, ζευγαρώνουν, επισκέπτονται συγγενείς, περπατούν στα πρόσωπά μας. Τη στιγμή που ξυπνάμε, επιστρέφουν μέσα στον πόρο», δήλωσε η Αλεχάντρα Περότι, αναπληρώτρια καθηγήτρια βιολογίας ασπόνδυλων στο Πανεπιστήμιο του Reading στην Αγγλία.

Όπως τονίζει η καθηγήτρια, «δεν χρειάζεται να ανατριχιάζετε». Τα ακάρεα Demodex είναι συχνότερα φίλοι παρά εχθροί.

Σε αντάλλαγμα για τον καθαρισμό των σκουπιδιών από τους πόρους μας, του προσφέρουμε τη μελατονίνη μας, μια ορμόνη που παράγεται στο δέρμα και μας κοιμίζει, αλλά δίνει στα ακάρεα ζωτική ενέργεια, δήλωσε η Περότι. Και σαν μικροσκοπικά «βαμπίρ», τα ακάρεα έχουν εξελιχθεί για να αποφεύγουν τις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, οι οποίες καταστρέφουν εύκολα το DNA τους, τονίζει δημοσίευμα του CNN.

Το πρόσωπο τυπικά έχει έως και πέντε ακάρεα ανά τετραγωνικό εκατοστό, και όπως είναι κατανοητό χωρίς να βάλουμε ένα δείγμα δέρματος κάτω από το μικροσκόπιο, είναι αδύνατο να τα δούμε με γυμνό μάτι.

Εάν το ανοσοποιητικό σας σύστημα αποδυναμωθεί, οι πληθυσμοί των ακάρεων μπορεί μερικές φορές να υπερπαραχθούν, οδηγώντας σε πλήθος δερματικών και οφθαλμικών παθήσεων.

Όταν κάτι δεν πάει καλά

Τα ακάρεα Demodex μπορούν να πολλαπλασιαστούν εν μία νυκτί, προκαλώντας μια υπερανάπτυξη, δήλωσε ο Δρ Ρίτσαρντ Λόκσλεϊ, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο.

Τα άτομα με ανοσοανεπάρκεια, όπως οι ηλικιωμένοι ενήλικες ή τα άτομα που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, είναι πιο ευάλωτα σε αυτό το φαινόμενο και μπορεί να έχουν φλεγμονώδη αντίδραση στα ακάρεα και τα βακτήρια που μπορεί να τα αποικίσουν, δήλωσε ο Λόκσλεϊ.

Δεν είναι απολύτως γνωστό γιατί κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν φλεγμονή από τα ακάρεα, δήλωσε ο ίδιος. «Αυτό όμως που είναι γνωστό είναι ότι τα άγρια ζώα δεν έχουν ασθένειες από τα ακάρεα, αλλά τα κατοικίδια σκυλιά και οι γάτες έχουν. Έτσι, ίσως όταν μετακομίσαμε σε ένα διαφορετικό περιβάλλον και με τον τρόπο που εξελιχθήκαμε, μια γενετική μετάλλαξη έθεσε σε κίνδυνο τις ανοσοποιητικές μας οδούς».

Η φλεγμονή μπορεί να εκδηλωθεί ως ροδόχρους ακμή, ξηρότητα και απολέπιση, ιδίως στα μάγουλα, τα βλέφαρα, το μέτωπο και τις ρυτίδες όπου μπορεί να συσσωρεύεται λάδι, δήλωσε ο δρ Ρομπέρτο Ρικάρντο-Γκονζάλεζ, αναπληρωτής καθηγητής δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο, ο οποίος συνεργάστηκε στενά με τον Λόκσλεϊ για την έρευνα των ακάρεων.

Για να προσδιοριστεί αν τα ακάρεα demodex είναι η αιτία των δερματικών ερεθισμών, οι δερματολόγοι μπορούν να κολλήσουν με ταινία ή να ξύσουν ελαφρά το ανώτερο στρώμα του δέρματος και να τοποθετήσουν το δείγμα κάτω από ένα μικροσκόπιο, δήλωσε ο Ρικάρντο-Γκονζάλεζ.

Κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης ρουτίνας των ματιών, ο γιατρός μπορεί να ελέγξει για μια κηρώδη συσσώρευση αυγών και αποβλήτων demodex γύρω από τη βάση των βλεφαρίδων, δήλωσε ο Δρ. Κόρι Λάπιν, οπτομέτρης από το Οχάιο. Για τους ασθενείς με λοιμώξεις των βλεφάρων, αυτή η συσσώρευση είναι μια κοινή αιτία ξηρότητας, φαγούρας, απώλειας βλεφαρίδων και ακόμη και υποτροπιάζουσας στένωσης.

Να ανησυχούμε;

Για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες, δεν υπάρχει λόγος πανικού για τα ακάρεα demodex.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι αγνοούν εντελώς ότι έχουν τα ακάρεα και (αυτό) θα πρέπει να παραμείνει έτσι», ανέφερε ο Λόκσλεϊ. «Θα μπορούσατε να κάνετε μεγαλύτερη ζημιά ψάχνοντας για προβλήματα από το να είστε απλά ‘αγνωστικιστές’ σχετικά με αυτό. Και αν έχετε προβλήματα, θα ήταν καλό να επικοινωνήσετε πρώτα με έναν γιατρό».

Τόσο ο Λάπιν όσο και ο Ρικάρντο-Γκονζάλεζ συνιστούν τη διατήρηση μιας τακτικής ρουτίνας υγιεινής πριν από τον ύπνο, συμπεριλαμβανομένου ενός ήπιου καθαριστικού για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων και της περίσσειας λιπαρότητας από το πρόσωπο.

Αφαιρέστε επίσης το μακιγιάζ των ματιών και τις ψεύτικες βλεφαρίδες πριν από τον ύπνο για να διατηρήσετε την περιοχή καθαρή και να αποφύγετε τον ερεθισμό του ευαίσθητου ιστού γύρω από το μάτι, τόνισε ο Λάπιν.

Όσοι έχουν δέρμα επιρρεπές στην ακμή μπορούν να χρησιμοποιούν ένα τοπικό ρετινοειδές ένα ή δύο βράδια την εβδομάδα, υποστήριξε ο Ρικάρντο-Γκονζάλεζ, σημειώνοντας ότι το μέτρο είναι το κλειδί για μια ρουτίνα φροντίδας του δέρματος κατά τον ύπνο.

Σύμφωνα με το CNN, ο τακτικός, επαρκής ύπνος είναι επίσης σημαντικός για να αποτρέψει το δέρμα από την υπερπαραγωγή σμήγματος, της λιπαρής ουσίας που είναι σαν τροφή για τα ακάρεα, όπως έχουν δείξει μελέτες.

Τα ακάρεα και το άγνωστο μέλλον τους

Τα ακάρεα demodex πιστεύεται ότι μεταδίδονται από την επαφή με τις μητέρες μας λίγο μετά τη γέννηση. Ωστόσο, η Περότι και η ερευνητική της ομάδα ανακάλυψαν το 2022 ότι αυτά τα συμβιωτικά πλάσματα μπορεί να βιώνουν αυτό που η ίδια αποκαλεί «μακροπρόθεσμο εξελικτικό θάνατο».

«Όταν έχετε οργανισμούς που εκτίθενται σε αυτή τη συμβιωτική ζωή, αυτό οδηγεί σε διάβρωση του γονιδιώματος, ή σε απώλεια γονιδίων με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε η Περότι. «Προβλέπουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί μέχρι το σημείο που (τα ακάρεα) θα εξαφανιστούν».

Χωρίς θηρευτές, εξωτερικές απειλές ή ανταγωνιστές, τα ακάρεα demodex δεν δέχονται πιέσεις, εξήγησε η Περότι. Δεδομένου ότι μεταβιβάζονται μεταξύ συγγενών ανθρώπων, οι πληθυσμοί στερούνται γενετικής ποικιλομορφίας – με άλλα λόγια, είναι ενδογαμικοί.

Είναι άγνωστο πόσο καιρό θα διαρκέσει η εξαφάνιση, αλλά για την Περότι, αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να γιορτάσουμε – ή να θρηνήσουμε – λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άνθρωποι πιθανότατα θα προσαρμοστούν ώστε να χρειάζονται λιγότερο τα ακάρεα demodex καθώς αυτά θα εξαφανίζονται.

«Υπήρχε μία πολύ λάθος συζήτηση για τα ακάρεα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έχουν κατηγορηθεί για πολλά προβλήματα, αλλά το ζήτημα είναι το καταπιεσμένο ανοσοποιητικό σύστημα, όχι το ίδιο το άκαρι», τόνισε η Περότι. «Θα πρέπει να τα θεωρούμε συντρόφους μας».

ΠΗΓΗ: tanea.gr