Πεθαίνουν οι αριστερόχειρες πιο νωρίς από τους δεξιόχειρες; Ευτυχώς όχι!
Έχουμε περισσότερους άντρες από ό,τι γυναίκες αριστερόχειρες; Σίγουρα ναι!
Παρουσιάζουν πιο πολλά αυτοάνοσα νοσήματα οι αριστερόχειρες; Και πάλι ευτυχώς όχι!
Είναι πιο δημιουργικοί από τους δεξιόχειρες; Μάλλον ναι, αν και οι έρευνες δεν έχουν δώσει ακόμα ξεκάθαρα αποτελέσματα.
Είναι πιο έξυπνοι οι αριστερόχειρες από τους δεξιόχειρες;
Για να απαντήσουμε αυτή την ερώτηση ξεκινήσαμε μια περιπέτεια αναζήτησης όλων των ερευνών που έχουν γίνει ως τώρα πάνω σε αυτό το ερώτημα, μια περιπέτεια που κράτησε μήνες. Μιλάμε μόνο για έρευνες που είχαν σαν δείγμα υγιή άτομα από το γενικό πληθυσμό και που είχαν μετρήσει τη νοημοσύνη χρησιμοποιώντας σταθμισμένα και αξιόπιστα τεστ. Τι μας έδειξε αυτή η συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας; Ότι υπάρχουν λίγες έρευνες που απαντάνε πως, ναι, οι αριστερόχειρες είναι εξυπνότεροι από τους δεξιόχειρες, λίγες ακόμα που λένε ότι οι δεξιόχειρες κερδίζουν στην κούρσα της νοημοσύνης και πολλές περισσότερες που δεν έχουν βρει διαφορές στη νοημοσύνη ανάμεσα σε δεξιόχειρες και αριστερόχειρες.
Δεν σταματήσαμε όμως εδώ. Στη συνέχεια συνθέσαμε με τη χρήση στατιστικών τεχνικών τα αποτελέσματα όλων των ερευνών, μια τεχνική που την ανομάζουμε μετα-ανάλυση. Βρήκαμε πολύ μικρές διαφορές υπέρ των δεξιόχειρων -τόσο μικρές που είναι αμελητέες. Συγκεκριμένα, αν οι αριστερόχειρες έχουν μέσο όρο δείκτη νοημοσύνης το 100 με τυπική απόκλιση το 15, τότε οι δεξιόχειρες θα έχουν 101.5 με την ίδια τυπική απόκλιση. Όταν μάλιστα ξανακάναμε την ανάλυση χωρίς να συμπεριλάβουμε τη μεγαλύτερη σε δείγμα μελέτη, πλέον δεν υπήρχε καμία διαφορά!
Όταν λοιπόν μιλάμε για υγιή άτομα από το γενικό πληθυσμό, τότε η σύνθεση όλης της δημοσιευμένης μέχρι σήμερα βιβλιογραφίας καταλήγει στο ξεκάθαρο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα σε δεξιόχειρες και αριστερόχειρες ως προς τη νοημοσύνη.
Αυτό το εύρημα είναι πολύ σημαντικό και όχι μόνο γιατί κάνει πολύ χαρούμενους εμάς τους δεξιόχειρες! Είναι σημαντικό γιατί ο μύθος ότι οι αριστερόχειρες (ή οι δεξιόχειρες κατά άλλους) έχουν υψηλότερη νοημοσύνη φαίνεται να κρατεί καλά στο χώρο της εκπαίδευσης. Σε μία άλλη πρόσφατη έρευνα που κάναμε σε Έλληνες δασκάλους και μελλοντικούς δασκάλους, μόλις το ένα τρίτο ήξερε ότι δεν υπάρχουν διαφορές στη νοημοσύνη ανάμεσα σε δεξιόχειρες και αριστερόχειρες. Και οι πεποιθήσεις των δασκάλων είναι τεράστιας σημασίας – μπορούν να επηρεάσουν τα εκπαιδευτικά επιτεύγματα, το κοινωνικοοικονοικό επίπεδο, την υγεία και την ευεξία των μαθητών ακόμα και 40 χρόναι μετά!
Αριστερόχειρες, δεν είστε λοιπόν περισσότερο έξυπνοι από τους δεξιόχειρες. Ούτε και λιγότερο όμως.
Ο κύβος ερρίφθη.
Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού
Η Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού είναι Λέκτορας στον Τομέα Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
