Ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ απουσιάζει από τη Διάσκεψη για το Κλίμα COP30 στη Βραζιλία, την προσοχή κέρδισε ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ — ο άνθρωπος που θεωρείται ο βασικός δημοκρατικός του αντίπαλος ενόψει των εκλογών του 2028. Από το βήμα της συνόδου, ο Νιούσομ εμφανίστηκε αποφασισμένος να υπερασπιστεί τη δράση για το περιβάλλον, εξαπολύοντας ταυτόχρονα αιχμές κατά του πρώην προέδρου.
«Ο Τραμπ είναι προσωρινός», δήλωσε από την πόλη Μπελέμ, στο βραζιλιάνικο τμήμα του Αμαζονίου, όπου διεξάγεται η COP30, η πρώτη διάσκεψη τέτοιου είδους χωρίς εκπροσώπηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Ο Νιούσομ δεν μάσησε τα λόγια του: χαρακτήρισε «εξευτελισμό» για τη χώρα του την αποχώρηση από τη Συμφωνία των Παρισίων και κατηγόρησε τον Τραμπ ότι «διπλασίασε τη βλακεία», με αφορμή την επαναλαμβανόμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το κλίμα και την ενεργειακή οπισθοδρόμηση που αυτή συνεπάγεται.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας συμμετείχε σε σειρά συναντήσεων υψηλού επιπέδου –με τον πρόεδρο της COP30, τον κυβερνήτη της πολιτείας Παρά και ευρωπαίους αξιωματούχους– ενώ δεν δίστασε να δοκιμάσει και τοπικές γεύσεις. Μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο, διαβεβαίωσε πως αν εκλεγεί Δημοκρατικός πρόεδρος, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επανενταχθούν στη Συμφωνία του Παρισιού «χωρίς τον παραμικρό δισταγμό».
Ο Νιούσομ επέμεινε ότι η κλιματική δράση δεν είναι απλώς ηθικό καθήκον, αλλά και οικονομική αναγκαιότητα. Παρουσίασε την Καλιφόρνια ως παράδειγμα: μια οικονομία που, αν ήταν ανεξάρτητο κράτος, θα κατατασσόταν τέταρτη παγκοσμίως, και της οποίας η ηλεκτρική ενέργεια είναι «100% καθαρή» για το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου.
Η παρουσία τοπικών και περιφερειακών αρχών στην COP30 είναι έντονη, με δήμους και επαρχίες από όλο τον κόσμο να επισημαίνουν τον ρόλο τους στην κλιματική δράση, πέρα από τα εθνικά κυβερνητικά σχήματα. Αντίθετα, η απουσία της αμερικανικής κυβέρνησης, όπως υποστηρίζουν αρκετοί, ίσως αποδειχθεί ευεργετική, αφού μειώνει τον κίνδυνο παρεμπόδισης των συνομιλιών — κάτι που είχε παρατηρηθεί σε άλλες διεθνείς διασκέψεις.
Η Κριστιάνα Φιγκέρες, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για το Κλίμα και αρχιτέκτονας της Συμφωνίας του Παρισιού, δήλωσε χαρακτηριστικά πως «είναι καλό που ο Τραμπ δεν μπορεί να πάρει τον λόγο».
Αν και η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού θα τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο, η χώρα εξακολουθεί να συμμετέχει στη Σύμβαση-Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή και να έχει θέση στις διασκέψεις COP.
Ο Νιούσομ, με εμφανή διάθεση αυτοκριτικής, αναγνώρισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διαχρονικά απογοητεύσει τους εταίρους τους – από την άρνηση του Τζορτζ Μπους να επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο, μέχρι την αποχώρηση του Τραμπ από τη Συμφωνία του Παρισιού. Τόνισε πως προσπαθεί «με ταπεινότητα» να αποκαταστήσει αυτή την εμπιστοσύνη.
Κλείνοντας, παραδέχτηκε πως η επικοινωνία των θεμάτων του κλίματος στις ΗΠΑ παραμένει δύσκολη:
«Η πλειοψηφία των Αμερικανών δεν ξέρει καν τι σημαίνει βαθμός Κελσίου. Όταν μιλάμε για αύξηση 1,5°, δεν ξέρουν σε τι αντιστοιχεί. Πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους να εξηγούμε την πραγματικότητα – πιο δυνατές λέξεις, πιο καθαρά παραδείγματα», είπε χαρακτηριστικά.
