Δώδεκα εθελοντές δέχτηκαν να παραμείνουν κλινήρεις για 60 ημέρες –ακόμα και όταν πλένονται ή χρησιμοποιούν την τουαλέτα– στο πλαίσιο ευρωπαϊκού πειράματος για τη μελέτη της υγείας των αστροναυτών.
Σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, το αίμα ανεβαίνει στο κεφάλι, η καρδιά σταδιακά μεγαλώνει, οι μύες και τα οστά ατροφούν και τα μάτια μπορεί να εμφανίσουν μικροσκοπικές βλάβες –προβλήματα που περιπλέκουν τα σχέδια για μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη που θα διαρκούσε χρόνια ολόκληρα.
Η λύση που εφαρμόζεται σήμερα είναι η συστηματική άσκηση, με τους αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού να ασκούνται δύο ώρες κάθε μέρα, δεμένοι με λουριά σε ειδικά ποδήλατα και κυλιόμενου διαδρόμους.
Μια άλλη, πιο φουτουριστική λύση, θα ήταν η «τεχνητή βαρύτητα» που θα προσέφερε η φυγόκεντρος δύναμη σε ένα περιστρεφόμενο δωμάτιο.
Η επίδραση της τεχνητής βαρύτητας είναι μια από τις παραμέτρους που θα εξετάσει το πείραμα της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA.
Οι 12 εθελοντές που θα κλειστούν για δύο μήνες στο Ινστιτούτο Διαστημικής Ιατρικής και Φυσιολογίας στην Τουλούζ της Γαλλίας θα χωριστούν σε τρεις ομάδες για λόγους σύγκρισης.
Η πρώτη ομάδα, η ομάδα ελέγχου, απλά θα παραμείνει στο κρεβάτι για όλη τη διάρκεια του πειράματος. Η δεύτερη θα ασκείται σε ένα ποδήλατο σχεδιασμένο να συνδέεται στο κρεβάτι για ύπτια ποδηλασία, ενώ η τρίτη θα ασκείται στο ίδιο ποδήλατο μέσα σε μια μηχανή φυγοκέντρησης.
Σε κάθε περίπτωση, οι εθελοντές θα μένουν ξαπλωμένοι σε κρεβάτι του οποίου τα πόδια θα έχουν υψωθεί κατά 6 μοίρες ώστε να σπρώχνουν το αίμα στο κεφάλι, όπως θα συνέβαινε στο Διάστημα. Θα χρησιμοποιούν πάπια για την ανάγκη τους, θα πλένονται ξαπλωμένοι και θα πρέπει να φροντίζουν ώστε να κρατούν τουλάχιστον τον έναν ώμο σε επαφή με το στρώμα.
«Ελπίζουμε να κατανοήσουμε την προστιθέμενη αξία της τεχνητής βαρύτητας στο πρόγραμμα άσκησης που ακολουθούν οι αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό» δήλωσε σε ανακοίνωση της ESA η Αντζελίκ Βαν Όμπεργκεν, επικεφαλής επιστημών υγείας στο τμήμα Ανθρώπινης κα Ρομπορικής Εξερεύνησης.
Παρόμοια πειράματα έχουν πραγματοποιηθεί και στο παρελθόν, αυτή όμως είναι η πρώτη φορά ευρωπαϊκή δοκιμή στην οποία κλινήρεις εθελοντές θα χρησιμοποιήσουν μηχανή φυγοκέντρησης, ανέφερε η υπηρεσία.
Παρόμοια, μικρότερη μελέτη θα πραγματοποιηθεί αργότερα στη Σλοβενία, όπου η τεχνητή βαρύτητα θα συνδυαστεί με ασκήσεις σε δονούμενο μηχάνημα.
Όπως επισήμανε η Βαν Όμπεργκεν, «τα αποτελέσματα μπορεί να είναι χρήσιμα στην ανάπτυξη καλύτερων θεραπειών για τους ηλικιωμένους και για ασθενείς με μυοσκελετικά προβλήματα εδώ στη Γη».